2020 წლიდან სამედიცინო უნივერსიტეტებში ახალი გამოსაშვები გამოცდა - ოსკი (OSCE - The Objective Structured Clinical Examination) სავალდებულო გახდება, რაც სტუდენტებს პროფესიულ ზრდასა და დასაქმებაში დაეხმარება. ოსკი შეფასების ეფექტიანი სისტემაა, რომელიც მთლიან სასწავლო პროცესზეც დადებითად აისახება. ამ სისტემაში მთავარი აქცენტი პაციენტთან ურთიერთობასა და კლინიკური განსჯის უნარზეა გამახვილებული. გამოცდით მოწმდება სამედიცინო ცოდნა, რომლის გარეშეც პაციენტისთვის დიაგნოზის დასმა შეუძლებელია. ოსკის დახმარებით სტუდენტები კარგად იაზრებენ, თუ რას ნიშნავს პასუხისმგებლობა, რომელიც სწავლების დასრულების შემდეგ დაეკისრებათ. ვიდრე ასეთ პასუხისმგებლობას იტვირთებენ, სამედიცინო სტუდენტებს გრძელი და რთული გზის გავლა უწევთ.
ოსკისთვის მზადება შესაძლებელია დაიწყოს სწავლის პირველ ეტაპზეც. არსებობს 3D კომპიუტერული პროგრამები (მაგ: Body Interact), რომელთა დახმარებითაც სტუდენტები პაციენტთან კონტაქტს ამყარებენ, დიაგნოზს სვამენ და მათ მკურნალობაზე ზრუნავენ. წარუმატებელი მკურნალობა კი შეიძლება ფატალური შედეგით დასრულდეს, რაც სტუდენტებზე ემოციურ გავლენას ახდენს და შესაძლო შეცდომების დამახსოვრებას უწყობს ხელს.
თინა გაგუა, მეან-გინეკოლოგი, მედიცინის დოქტორი: „როდესაც სტუდენტები სამედიცინო უნივერსიტეტს ამთავრებენ, უმეტესწილად, პრაქტიკული უნარ-ჩვევები თეორიულ ცოდნასთან შედარებით გაცილებით ნაკლები აქვთ. პრაქტიკანტებისთვის პაციენტის გადაბარება მისი უსაფრთხოებიდან გამომდინარე რთულია (მე რომ მკითხოთ, სწორიც არის). ამიტომ, გამოცდა და მომზადებაც სიმულაციების ხარჯზე ხდება“.
ოსკი სიმულანტი პაციენტებისა (Standardized Patient) და მულაჟების საშუალებით ტარდება. საგამოცდო სივრცე საგნების მიხედვით სადგურებად იყოფა. ყოველ სადგურზე სტუდენტმა პაციენტი მოცემულ დროში უნდა გამოჰკითხოს, გასინჯოს, ანალიზების დახმარებით დიაგნოზი დასვას და საჭირო მკურნალობა დანიშნოს. პაციენტი წინასწარ არის გადამზადებული და იცის, შეკითხვებს როგორ უპასუხოს, როდის გამოხატოს ტკივილი და რა სახის რეაგირება მოახდინოს. გამოცდის დროს, მაგალითად, პაპ-ტესტი ან რექტალური გამოკვლევა მსახიობ პაციენტზე შეუძლებელია და ასეთ შემთხვევებში მულაჟები გამოიყენება. ასევე, დიდი ყურადღება ექცევა ექიმისა და პაციენტის კომუნიკაციას: მაგალითად, თუ პაციენტმა დაახველა და სტუდენტმა ემპათია არ გამოხატა - წყალი არ შესთავაზა, შესაძლოა მას ქულა დააკლდეს. მეორე მხრივ, გამოცდაზე თეორიული ცოდნაც მოწმდება, ურომლისოდაც დიაგნოზის არგუმენტირება შეუძლებელია.
ალექსანდრე ასათიანი, სტუდენტი: „ოსკის გამოცდაზე პაციენტს ნაღვლის ბუშტის გამო შეიძლება მხარიც სტკიოდეს. ერთი შეხედვით, ეს დამაბნეველია, რადგან თითქოს ალოგიკურია, თუმცა იმ სტუდენტს, რომელსაც ფუნდამენტური თეორიული ცოდნა აქვს და კონკრეტული სიმპტომის მექანიზმი იცის, მიზეზს მარტივად მიხვდება. გარდა ამისა, სწავლების დროს, პრაქტიკას ერთმანეთისგან განსხვავებული ტიპის პაციენტებთან გავდივართ. მათთან კომუნიკაციისას თუ სამედიცინო ტერმინებს გამოვიყენებთ, ისინი უნდა განვმარტოთ კიდეც და დავრწმუნდეთ იმაში, რომ განმარტება პაციენტისთვის გასაგებია. ასეთი მიდგომები სწორედ იმ უნარებს აყალიბებს, რომლებიც ოსკზე და სამომავლოდ პროფესიაში გვჭირდება“.
დამკვიდრებული მოსაზრებით, კარგი ექიმის მთავარი მახასიათებელი კლინიკური განსჯის შესაძლებლობაა, სწორედ ამაზეა დამოკიდებული მისი კომპეტენტურობაც. ოსკის გამოცდა კლინიკური განსჯის ჩამოყალიბებას შეუწყობს ხელს, ის სტუდენტთა ცოდნის დონეს აამაღლებს და მათ რაოდენობაზეც იქონიებს გავლენას. ოსკი სტუდენტებისთვის დიდი გამოწვევაა, ის სამედიცინო განათლების ზოგად ხარისხს გააუმჯობესებს და, სავარაუდოდ, საქართველოს სამედიცინო უნივერსიტეტებში სწავლის მოთხოვნასაც გაზრდის.
