თბილისის საქალაქო სასამართლომ „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე გამოტანილი გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილი მოამზადა. მოსამართლემ, თამაზ ურთმელიძემ წილების ნაწილში ქიბარ ხალვაშის სარჩელი დააკმაყოფილა და მისი სარეზოლუციო ნაწილი 3 ნოემბერს გამოაცხადა.
„ლიბერალი" მოსამართლე თამაზ ურთმელიძის გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილს კი უცვლელად გთავაზობთ:
„ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი
4. შემაჯამებელი სასამართლო დასკვნა
საქმეში არსებული მტკიცებულებების გათვალისწინებით სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოსარჩელეთა მოთხოვნა ნაწილობრივ უნდა დაკმაყოფილდეს.
5. კანონები, რომლებითაც სასამართლომ იხელმძღვანელა
საქართველოს კონსტიტუცია; ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია; საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი; საქართველოს კანონი „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“; სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი.
6. სამართლებრივი შეფასება
6.1. სასამართლო უპირველესად ხელმძღვანელობს სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს მოსაზრებით, რომ ''თუკი ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლის პირველი ნაწილი სასამართლოებს ავალდებულებს, დაასაბუთონ თავიანთი გადაწყვეტილება, ეს არ შეიძლება გაგებულ იქნეს თითოეულ არგუმენტზე დეტალური პასუხის გაცემის მოთხოვნად.'' (სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა სასამართლო ჯღარკავა საქართველოს წინააღმდეგ, (#7932/03))
საქმეში წარმოდგენილი 2005 წლის 26 დეკემბრის (1 ხელშეკრულება) და 2006 წლის 17 ნოემბრის (2 ხელშეკრულება) წილების გასხვისების ხელშეკრულებებით დგინდება, რომ მითითებულ თარიღებში შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის პარტნიორებმა - ქიბარ ხალვაშმა და შპს „პანორამამ“ (გამყიდველები), ხოლო, მეორე მხრივ, შპს „საქცემენტმა“ და შპს „გეო-ტრანსმა“ დადეს საწარმოს წილების ნასყიდობის ხელშეკრულებები:
- 2005 წლის 26 დეკემბრის ხელშეკრულებით, ქიბარ ხალვაშმა შპს „საქცემენტს“ მიჰყიდა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ში თავისი კუთვნილი 60%-დან 22% წილი, 73 330 აშშ დოლარად, გაყიდვის მომენტისთვის 131 994 ლარად.
- 2006 წლის 17 ნოემბერს ქიბარ ხალვაშმა შპს „გეო-ტრანსს“ მიჰყიდა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ში თავისი კუთვნილი წილი - 38%, 126 667 აშშ დოლარად, გაყიდვის მომენტისთვის 219 703 ლარად.
- 2006 წლის 17 ნოემბერს შპს „პანორამამ შპს „გეო-ტრანსს“ მიჰყიდა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ში თავისი კუთვნილი წილი - 40%, 65 000 აშშ დოლარიად, გაყიდვის მომენტისთვის 112 742 ლარად. საქმეში წარმოდგენილი ექსპერტიზის დასკვნის მიხედვით კი ქიბარ ხალვაშისა და შპს „პანორამის“ მიერ გაყიდული წილების ღირებულება გაყიდვის მომენტში იყო არსებითად განსხვავებული, რაც, მოსარჩელის განმარტებით, არის მის მიმართ განხორციელებული იძულების შედეგი. მაშასადამე, წინამდებარე გადაწყვეტილების მსჯელობის საგანს წარმოადგენს ზემოთ დასახელებული წილის ნასყიდობის 3 ხელშეკრულების იურიდიული ძალა.
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 327-ე მუხლის თანახმად, ხელშეკრულება დადებულად ითვლება, თუ მხარეები მის ყველა არსებით პირობაზე შეთანხმდნენ საამისოდ გათვალისწინებული ფორმით. არსებითად ჩაითვლება ხელშეკრულების ის პირობები, რომლებზედაც ერთ-ერთი მხარის მოთხოვნით მიღწეულ უნდა იქნეს შეთანხმება ან/და რომლებიც ასეთად მიჩეულია კანონის მიერ. ამავე კოდექსის 325-ე მუხლის თანახმად 1. თუ ვალდებულების შესრულების პირობები უნდა განისაზღვროს ხელშეკრულების ერთ-ერთი მხარის ან მესამე პირის მიერ, მაშინ საეჭვოობისას ივარაუდება, რომ ამგვარი განსაზღვრა უნდა მოხდეს სამართლიანობის საფუძველზე. 2. თუ მხარე პირობებს არ მიიჩნევს სამართლიანად, ან მათი განსაზღვრა ჭიანურდება, გადაწყვეტილებას იღებს სასამართლო.
სამოქალაქო კოდექსის 316-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ვალდებულების ძალით კრედიტორი უფლებამოსილია, მოსთხოვოს მოვალეს რაიმე მოქმედების შესრულება. აღნიშნული ნორმის ანალიზით ვალდებულებით სამართლებრივი ურთიერთობა კერძო სამართლის სუბიექტებს - კრედიტორსა და მოვალეს შორის ურთიერთობაა, შესაბამისად, მოთხოვნაზე უფლებამოსილი და შესრულებაზე ვალდებული, სწორედ, ეს პირები არიან. იგივე დანაწესია ნასყიდობის ხელშეკრულების მარეგულირებელ ნორმებშიც (სამოქალაქო კოდექსის 477-504-ე მუხლები), რომლითაც ამ ხელშეკრულების მხარეთა უფლება-მოვალეობანი, სწორედ, ამ მხარეებს - მყიდველსა და გამყიდველს გააჩნიათ.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 178-ე მუხლის „თ’’ ქვეპუნქტი ავალდებულებს მოსარჩელეს, სარჩელში მიუთითოს იმ სამართლებრივ საფუძვლებზე, რომლებზედაც იგი ამყარებს თავის მოთხოვნებს, თუმცა ასეთის მიუთითებლობა ან ფაქტობრივი გარემოებების არასწორი სამართლებრივი შეფასება არ შეიძლება იყოს სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის საფუძველი. მხარის მიერ სარჩელში მითითებული ფაქტობრივი გარემოებების კონკრეტულ მატერიალურ- სამართლებრივ ნორმასთან შესაბამისობის დადგენა სასამართლოს ვალდებულებაა.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 178-ე მუხლით გათვალისწინებული წინაპირობების შესრულებასთან ერთად მხარეებმა მოსამართლეს უნდა მოახსენონ საქმის ფაქტობრივი გარემოებები, რომლებზეც მხარე თავის მოთხოვნას ამყარებს და მოთხოვნის შინაარსი. მიზანშეწონილია, თუ მხარეები მოთხოვნის იმ სამართლებრივ საფუძველზეც - ნორმაზე მიუთითებენ, რომელსაც მათი მოთხოვნა ან, შესაბამისად, შესაგებელი ემყარება, თუმცა ეს არ არის შემზღუდავი სასამართლოსათვის და არც გავლენას ახდენს დავის შედეგზე. მოსამართლისათვის სავალდებულო არ არის მხარეთა მოსაზრებები, თუ მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად რა სამართლებრივი საფუძველი უნდა იქნეს გამოყენებული და არც კანონის იმპერატიული დათქმაა, რომ გამოტანილი გადაწყვეტილება დაეფუძნოს მხარეთა მიერ მითითებულ მოთხოვნის 17 საფუძველს. მაშინაც კი, თუ მხარეები განსაზღვრულ საკითხებთან მიმართებით არასწორ ან არამყარ სამართლებრივ პოზიციას ირჩევენ, თუ საქმის მასალებზე დაყრდნობით და სხვაგვარი დასაბუთებით კანონიერი გადაწყვეტილების გამოტანა შესაძლებელია, მოსამართლეს სხვა გზის არჩევის უფლება აქვს. სწორედ, აღნიშნული წარმოადგენს სამოსამართლო საქმიანობას, რომელიც უზრუნველყოფს კერძო სამართლის სუბიექტთა დარღვეული უფლებებისა და ინტერესების სრულყოფილად და ეფექტურად დაცვას.(თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2014 წლის 23 ივლისის გადაწყვეტილება, რომელიც ამ მოსაზრებაში, თავის მხრივ, დაეყრდნო სუსგ. ას-877- 825-2010, 28.12.2010-ს.)
სარჩელში 2005 წლის 21 ივნისის წილის გასხვისების ხელშეკრულებების ბათილად ცნობის ერთ-ერთ სამართლებრივ საფუძვლად მითითებულია სამოქალაქო კოდექსის 85-ე მუხლი (იძულებით დადებული გარიგებანი). სკ-ის 85-ე მუხლის თანახმად, გარიგების დადების მიზნით იმ პირის იძულება (ძალადობა ან მუქარა), რომელმაც დადო გარიგება, ანიჭებს ამ პირს გარიგების ბათილობის მოთხოვნის უფლებას მაშინაც, როცა იძულება მომდინარეობს სხვა პირისგან. მოცემული ნორმა მოთხოვნის დაკმაყოფილებისათვის სუბიექტურ წინაპირობებს განსაზღვრავს და ესაა მოსარჩელე მხარის მხრიდან კონკრეტული იძულების ფაქტების მტკიცების რეალიზება. განსახილველ შემთხვევაში, მოსარჩელე მხარე უთითებს, რომ საქართველოს ყოფილ პრეზიდენტთან დაპირისპირებისა და ამის შედეგად ძალოვანი მაღალჩინოსნებისგან მომდინარე რეალური მუქარის გამო იძულებული იყო, გაესხვისებინა სადავო წილები, თავისი ნების საწინააღმდეგოდ, მაგრამ მხოლოდ ფაქტების მითითება არ არის საკმარისი სკ-ის 85-ე მუხლის ფარგლებში მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად - მნიშვნელოვანია მტკიცების სუბიექტური მხარე ანუ მოსარჩელის ვალდებულება, ადასტუროს მუქარისა, თუ ძალადობის ფაქტები. მიუხედავად მოსარჩელის მიერ საქართველოს მთავარ პროკურატურაში წარდგენილი არაერთი საჩივრისა, მან ვერ შეძლო ზემოთ მითითებული ფაქტების მტკიცება, მაგრამ, რაც უფრო დაბალია სუბიექტური კომპონენტის ხარისხი ანუ როცა არ ვიცით, არაა ნათელი, თუ რაზე ფიქრობდნენ ადამიანები გარიგების დადების დროს, დასკვნები ობიექტურ საფუძველზე უნდა გაკეთდეს.
სწორედ, აქედან გამომდინარე, სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოდავე მხარეებს შორის არსებული ურთიერთობის სამართლებრივი შეფასება სამოქალაქო კოდექსის 54-ე და 61-ე მუხლების საფუძველზე უნდა გადაწყდეს, მით უმეტეს, რომ სარჩელისაგან განსხვავებული სამართლის ნორმების გამოყენება არ გულისხმობს გარიგების შეცილების საფუძვლის შეცვლას, თუმცა მოსარჩელე მხარე უთუთებდა გარიგების ამორალურობაზე. მხარის განმარტება მასზედ, რომ მასთან გარიგება იძულების წესით დადეს, სარჩელის ფაქტობრივი შემადგენლობის ნაწილია და არა ნორმატიული საფუძველი (სუსგ №ას-1350-1275-2012 განჩინება, 25.03.2013).
სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის თანახმად, ბათილია გარიგება, რომელიც არღვევს კანონით დადგენილ წესსა და აკრძალვებს, ეწინააღმდეგება საჯარო წესრიგს ან ზნეობის ნორმებს. სასამართლო განმარტავს, რომ მხარეები თავისუფლად განკარგავენ თავიანთ უფლებებს, შედიან ურთიერთობაში კონტრაგენტთან და დებენ გარიგებებს. სამოქალაქო სამართალი არის მხარეთა თავისუფალი ნების სამართალი, მხარეები მაქსიმალურად თავისუფლად განაგებენ სახელშეკრულებო ურთიერთობის საგანს და ფარგლებს, მაგრამ აბსოლუტური თავისუფლება არ არსებობს, რადგან კანონმდებლობა იცავს იმ მხარეს, რომლის უფლებები უგულებელყოფილი იქნა.
სამოქალაქო კოდექსი ამკვიდრებს პრინციპებს, რომ მხარეთა ნების ავტონომია იქნება გარანტირებულად დაცული, რომ მხარეებს შეუძლიათ განახორციელონ კანონით აუკრძალავი, მათ შორის, კანონით პირდაპირ გაუთვალისწინებელი ნებისმიერი მოქმედება (სკ-ის მე-10 მუხლი), მაგრამ, მეორე მხრივ, კოდექსი ხაზს უსვამს, რომ მხარეები ვალდებულნი არიან კეთილსინდისიერად განახორციელონ თავიანთი უფლებები და მოვალეობანი (სკ-ის მე-8, 54-ე, 115-ე მუხლები). ამორალური, კეთილი ზნის საწინააღმდეგო გარიგება, რომელიც, მართალია, მხარეთა ნების გამოვლენით დაიდო, შესაძლოა, უკვე შესრულდა კიდეც მხარეთა მიერ, მისი არსებობა პრობლემატურია მთლიანად საზოგადოებისათვის, იგი ეწინააღმდეგება საზოგადოებაში დადგენილ, გაბატონებულ, საზოგადოების წევრთათვის შესისხლხორცებულ წესებს. ასეთი გარიგება განხილული უნდა იქნეს სამოქალაქო კოდექსის საერთო სულისკვეთების, ადამიანის უფლებათა დაცვის, სამართლის იმპერატიული ნორმების ანალიზის საფუძველზე.
სამართლებრივ სახელმწიფოში მართლწესრიგის არსებობას უზრუნველყოფს როგორც კანონი, ასევე, მორალური ქცევის სტანდარტი. შესაბამისად, მიუხედავად იმისა, რომ კერძო სამართლებრივ ურთიერთობებში კერძო ავტონომიისა და თავისუფალი კონტრაჰირების პრინციპი მოქმედებს, გარიგება, რომელიც საზოგადოებაში „საყოველთაოდ მიღებულ ქცევის სტანდარტს“ ეწინააღმდეგება, ამორალურ გარიგებად მიიჩნევა და, შესაბამისად, ბათილად ითვლება. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის მიზანია, თავიდან იქნეს აცილებული ისეთი გარიგებები, რომლებიც ფორმალურად კანონსაწინააღმდეგო არ არის, თუმცა, თავისი არსით, საზოგადოებრივ მართლწესრიგს არღვევს და სამოქალაქო ბრუნვის სუბიექტთა თანაცხოვრებას აუარესებს, რაც შედეგობრივად, სამოქალაქო ბრუნვას აფერხებს. ხელშეკრულების მხარეების ნების თავისუფლებაზე აღსანიშნავია სასამართლო პრაქტიკა, კერძოდ, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს უკანასკნელი დროის პრაქტიკა საქმეზე სასამართლო პრაქტიკა, კერძოდ სუსგ #ას- 688-654-2015, 21.07.2015წ. ამ საქმეზე სააპელაციო სასამართლოს (რომლის გადაწყვეტილება დარჩა უცვლელი) მოხმობილი აქვს საქმე გუსინსკი რუსეთის წინააღმდეგ, სადაც სასამართლომ განმარტა, რომ სისხლის სამართლებრივი პასუხისგებაში მიცემის ეტაპზე სამოქალაქო სამართლებრივი გარიგების დადება, რომელიც დანაშაულით მიყენებული მატერიალური ზიანის ანაზღაურებას არ ემსახურება, მაღალი ალბათობით, ნების თავისუფალი გამოვლენის შედეგს არ წარმოადგენს, რადგან სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისაგან გათავისუფლება გარიგების გაფორმების მაპროვოცირებელი გარემოებაა, რაც ნების გამოვლენის თავისუფლებას იმთავითვე გამორიცხავს. (Gusinskiy v. Russia application no.70276/01, 19.05.2004)
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მე-8 მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, სამართლებრივი ურთიერთობის მონაწილენი ვალდებულნი არიან კეთილსინდისიერად განახორციელონ თავიანთი უფლებები და მოვალეობები. აღნიშნული ნორმა მხოლოდ დეკლარაციული ხასიათის არ არის და ნდობისა და კეთილსინდისიერების პრინციპის დამრღვევისათვის პასუხისმგებლობის დაკისრების მოთხოვნის დამოუკიდებელ საფუძველს წარმოადგენს. აღსანიშნავია, რომ მისი დარღვევა უმეტეს შემთხვევაში, დადებულ გარიგებას მართლსაწინააღმდეგოდ და ამორალურად აქცევს (თბილისის სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება. საქმე №2ბ/4686-13,15 აპრილი, 2014 წელი).
სასამართლო, ასევე, განმარტავს, რომ გარიგების მართლსაწინააღმდეგობისა და ამორალურობის დროს გადამწყვეტი მნიშვნელობა მხარეთა ნებას ენიჭება, თუმცა აუცილებელი არ არის მხარეთა ნება თანხვედრი იყოს ანუ გარიგების დადების ამორალური და მართლსაწინააღმდეგო მოტივი და მიზანი ორივე მხარეს ამოძრავებდეს. გარიგების ამორალურად და მართლსაწინააღმდეგოდ მიჩნევის მიზნებისათვის საკმარისია გარიგების ერთ-ერთი მხარის არამართლზომიერი, ამორალური განზრახვა. გარიგების ამორალურად და მართლსაწინააღმდეგოდ კვალიფიკაციისათვის მნიშვნელოვანია გარიგების ნეგატიური, კანონსაწინააღმდეგო ან ამორალური შედეგის დადგომა.
საქმის მასალებით დასტურდება შემდეგი: შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“- ის სამეწარმეო წილები, რომელსაც ფლობდა მოსარჩელე ქიბარ ხალვაში და შპს „პანორამა“, იყო გაცილებით ძვირი, ვიდრე ის (წილები) გაყიდული იქნა 2005 წლის 26 დეკემბერსა და 2006 წლის 17 ნოემბერს. ამ გარიგებათა შეფასებისათვის დიდი მნიშვნელობა ენიჭება, თუ რა ღირებულების იყო აღნიშნული წილები.
2005 წლის 26 დეკემბრის ხელშეკრულების დადების დროს შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის 22%-იანი წილის რეალურ ღირებულება იყო 574 756 ლარი, ნაცვლად ხელშეკრულებაში დაფიქსირებული 131 994 ლარისა.
2006 წლის 17 ნოემბრის ხელშეკრულების დადების დროს შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის 38%-იანი წილის ღირებულება იყო 3 287 453 ლარი, ნაცვლად ხელშეკრულებაში დაფიქსირებული 219 703 ლარისა.
2006 წლის 17 ნოემბრის ხელშეკრულების დადების დროს შპს “სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის 40%-იანი წილი ღირებულება იყო 3 460 477 ლარი, ნაცვლად ხელშეკრულებაში დაფიქსირებული 219 703 ლარისა.
სასამართლო მიუთითებს, რომ მოპასუხეთა პოზიცია რეალურად არ ყოფილა მიმართული იმისკენ, რომ გაქარწყლებულიყო აღნიშნული მტკიცებულება, შედეგად, მათ არ წარმოუდგენიათ საექსპერტო დასკვნით დადგენილი ზემოთ მითითებული ფასის გამაბათილებელი რაიმე დოკუმენტი.
მაშასადამე, სახეზე გვაქვს ვითარება, როდესაც პირველ შემთხვევაში (2005 წლის 26 დეკემბრის ხელშეკრულება) წილის ნასყიდობის ფასი 4.35-ჯერ აღემატება ხელშეკრულებაში მითითებულ ფასს, ხოლო მომდევნო 2 ხელშეკრულების შემთხვევაში - თითქმის 15-ჯერ (38% წილთან დაკავშირებით) და 16-ჯერ (40% წილთან დაკავშირებით).
ამიტომ, სასამართლოს ვალდებულებაა, შეაფასოს, რამდენად შეესაბამება ზნეობრივ ნორმებს ისეთი გარიგება, რომლის ფასი რამდენჯერ არის შემცირებული.
უდავოა, რომ ქიბარ ხალვაში წარმოადგენს მეწარმე პიროვნებას, რომელსაც საკუთრებაში ქონდა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის სოლიდური წილი, შპს „პანორამას“ სრული წილი, ასევე, საკუთრებაში გააჩნდა სხვადასხვა ბიზნესკომპანია, რომელთა მართვასაც თავად ახორციელებდა, მაშასადამე, გააჩნდა მენეჯერული ფუნქციებიც. სადავო არაა, რომ შპს „საქცემენტი“ და „გეო-ტრანსი“ გარიგების დადების დროს წარმოადგენდენ მსხვილ ბიზნეს-კომპანიებს საქართველოში, ანუ მათი მმართველი პირები წარმოადგენენ მეწარმეებს, მსხვილი საწარმოების წილის მფლობელებს, საწარმოთა ხელმძღვანელებს. აღნიშნული გარემოება იძლევა იმის თქმის საფუძველს, რომ ორივე მხარე დაინტერესებულია სამეწარმეო საქმიანობის შედეგად მაქსიმალური მოგების მიღებით, თუმცა ეს არ ითქმის სადაო ხელშეკრულებებზე. ქიბარ ხალვაშმა დამოუკიდებლად და, როგორც შპს „პანორამის“ პარტნიორმა, არსებითად მცირე ფასად გადასცა მოპასუხეებს მედია ბაზარზე ერთ-ერთი ძალზე მაღალრეიტინგული საწარმოს წილი. სასამართლო ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ საქმის მასალებით არ დგინდება მოსარჩელეთათვის ხელშეკრულებაში დაფიქსირებულზე მეტი თანხის გადახდა ან მათი სხვა ვალდებულება მოპასუხე - შპს „საქცემენტისა“ და „გეო-ტრანსის“ მიმართ, რაც საცნაურს გახდიდა ბიზნესის მწარმოებელი პირისგან მისი კუთვნილი ქონების ესოდენ დაბალ, არაპროპორციულ ფასად გაყიდვას.
მომსახურებასა და ფასს შორის თვალშისაცემი არაპროპორციულობა ამორალური გარიგების ერთ-ერთი სპეციალურ შემთხვევაა. ამგვარ შემთხვევებთან დაკავშირებით ვრცელი და მყარად დამკვიდრებული სასამართლო პრაქტიკა გააჩნია გერმანიის უმაღლესი ინსტანციის სასამართლოს, რომლის გადაწყვეტილებებს, როგორც ავტორიტეული და მონათესავე სამართლის ქვეყნის გადაწყვეტილებებსა და სამეცნიერო განმარტებებს, ეყრდნობა საქართველოს სასამართლო პრაქტიკა, მათ შორის, საქართველოს უზენაესი სასამართლოც.
გერმანიის ფედერალური უზენაესი სასამართლო პრაქტიკის და გაბატონებული შეხედულების მიხედვით მოითხოვს, რომ: 1. არაპროპორციულობა მომსახურებასა და ფასს შორის არის თვალშისაცემი და 2. სახეზეა სარგებლის მიმღების გასაკიცხი ქცევა (BGHZ 80, 153, 156; 87,309,315; 125, 135, 140; BGH NJW 1995, 1019; 2001, 1127). ამორალურობა დასტურდება სუბიექტური ნიშნის (გასაკიცხი ქმედება) ყოველგვარი მტკიცების გარეშე, თუ გაწეულ მომსახურებასა და ფასს შორის შეუსაბამობა „დაახლოებით 100%-ს აღწევს (Palandt, Otto (Begr.) Bürgerliches Gesetzbuch, 70. Aufl. 2011, §138 Rn. 34 a). შესაბამისობა მომსახურებასა და ფასს შორის შეიძლება უფრო ნაკლები დოზითაც იყოს დარღვეული (BGH v. 08.11. 1991 V ZR 260/90 – LM BGB 138 (Aa) Nr. 40 (8/1992) ).
ამავე დროს, გათვალისწინებული უნდა იყოს კონკრეტული შემთხვევის ყველა გარემოება (მაგალითად, მართლწინააღმდეგობა გამორიცხულია, თუ კოლექციონერი სამოყვარულო ფასს იხდის საგანში, რომელსაც ის აგროვებს. ასევე, არაპროპორციულად ვერ შეფასდება ბილეთში „ზედმეტად“ გადახდილი თანხა, როდესაც სტადიონზე (ან თეატრში) დასასწრები ყველა ბილეთი გაყიდულია (Bamberger/Roth, Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, München, 2012, S. 534, Rn. 49.1). მოცემულ საქმეში, ასეთ მართლწინააღმდეგობის გამომრიცხავ გარემოებებზე არც მოსარჩელე და არც მოპასუხე მხარე არ უთითებს.
თვალშისაცემი არაპროპორციულობა არის ერთ-ერთი ობიექტური ფაქტობრივი შემადგენლობა, რომელსაც შეიძლება ეხებოდეს სარგებლის მიმღების განზრახვა. სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის მიზნებიდან გამომდინარე, მას აქვს მტკიცების ფუნქცია, რომელიც ადასტურებს სარგებლის მიმღების გასაკიცხ საქციელს. ასეთ დამოკიდებულებას სასამართლო პრაქტიკასა და იურიდიულ მეცნიერებაში საფუძვლად უდევს ის ემპირიული მსჯელობა, რომ „უჩვეულო“ მომსახურებას, როგორც წესი, არ სთავაზობენ იძულების ან სხვა ნეგატიური გარემოებების არსებობის გარეშე და სარგებლის მიმღებიც აცნობიერებს ამ რეალობას (BGH v. 19.01.2001 – V ZR 437/99 – BGHZ 146, 298-310).
სუბიექტური მხარე არ არის მნიშვნელოვანი, თუ ხელშეკრულების შინაარსი განსაკუთრებით „აუტანელია“. ასეთ შემთხვევაში, გარიგების შინაარსი „ასატანი“ ვერ გახდება მხოლოდ იმის გამო, რომ მხარეები ცდებოდნენ. ასევე, არ არის აუცილებელი ამორალურობისა და „წესიერი ქცევის“ გარემოებათა ცოდნა, როდესაც ამორალურობა ვლინდება მეორე მხარის მიმართ განხორციელებულ ქცევაში (მაგალითად, როდესაც არაპროპორციულია მომსახურება და ფასი).
ამ სახის საქმეებზე გერმანიის სასამართლო პრაქტიკა შედარებით სუსტ მოთხოვნებს აყენებს სუბიექტური შემადგენლობის მიმართ. ამ სუბიექტური ნიშნის (გასაკიცხი ქცევა) არსებობა ივარაუდება, თუ სახეზეა ობიექტური წინაპირობა (ამ შემთხვევაში, თვალშისაცემი არაპროპორციულობა მომსახურებასა და ფასს შორის) (BGH NJW 1984, 2292, 2294).
თვალშისაცემი არაპროპორციულობის დადგენა მომსახურებასა და ფასს შორის უკვე იძლევა იმ დასკვნის გაკეთების საშუალებას, რომ სახეზეა სარგებლის მიმღების გასაკიცხი ქმედება და რომ მან (სარგებლის მიმღებმა) შეგნებულად ან უხეში გაუფრთხილებლობით ისარგებლა იმ ხელისშემშლელი გარემოებებით, რომლებმაც შეზღუდეს პარტნიორის სახელშეკრულებო გადაწყვეტილების თავისუფლება (BGH v. 05.10.2001. – V ZR 237/00 – LM BGB 138 (Bb) Nr. 100 (5/2002)).
სწორედ, ზემოთ ჩამოყალიბებულ შეფასებებში განხილულ წინაპირობებთან გვაქვს საქმე მოცემულ შემთხვევაშიც. მოპასუხემ ვერ ახსნა, თუ რატომ უნდა დაედო მოსარჩელეს ესოდენ არაადეკვატური ფასის გარიგებები. ასეთ შემთხვევაში, სწორედ, მოპასუხის ვალდებულებას წარმოადგენდა მართლწინააღმდეგობის გამომრიცხავ გარემოებების დადასტურება, რადგან თვალშისაცემი არაპროპორციულობა ფასსა და გაწეულ მომსახურებას შორის უკვე თავისთავად განაპირობებს იმას, რომ სარგებლის მიმღებმა მხარემ უნდა უარყოს სუბიექტური წანამძღვრების (გასაკიცხი ქცევის) არსებობა. სწორედ, სარგებლის მიმღების ვალდებულებაა, ამტკიცოს საწინააღმდეგო ანუ წარადგინოს ფაქტები და მტკიცებულებები, რომელიც უარყოფს გასაკიცხი ქმედების ფაქტობრივ ვარაუდს (პრეზუმფციას) (BGHZ 98, 174, 178; BGHZ 104, 102, 107). გერმანიის სასამართლოების პრაქტიკის შესაბამისად, მომსახურებასა და ფასს შორის თვალშისაცემი არაპროპორციულობის სუბიექტური წინაპირობებისას, გერმანიის სასამართლო პრაქტიკაში განსაკუთრებით ფართოდ არის გათვალისწინებული მტკიცების გაიოლების პრაქტიკა.(Herberger-Martinek_Rüßmann-Weth,Juris Praxiskommentar BGB. allgemainer Teil, Band I, Saarbrücken, 2012, S. 954, Rdnr.72., BGH v. 08.02.1994 XI ZR 77-93 WM 1994, 583,584.) გერმანიის ფედერალური უზენაესი სასამართლოს აზრით, ასეთ შემთხვევაში მტკიცების ტვირთი მთლიანად კი არ გადადის სარგებლის მიმღებზე, არამედ ხდება მხოლოდ მტკიცების გაიოლება... თვალშისაცემი არაპროპორციულობა ფასსა და გაწეულ მომსახურებას შორის უკვე თავისთავად განაპირობებს იმას, რომ (სწორედ) სარგებლის მიმღებმა მხარემ უნდა უარყოს სუბიექტური წინამძღვრების (გასაკისცხი ქცევის) არსებობა. სწორედ სარგებლის მიმღების ვალდებულებაა ამტკიცოს საწინააღმდეგო, ანუ წარადგინოს ფაქტები და მტკიცებულებები, რომელიც უარყოფს გასაკიცხი ქმედების ფაქტობრივ ვარაუდს (პრეზუმფციას). (BGHZ 98, 174,178 BGHZ 104, 102, 107,ö BGHZ 128, 255,269ö BGHZ 146,289,305.) განსახილველ შემთხვევაში დგინდება, რომ სადავო გარიგებები დადებულია ქართულ (და საერთაშორისო) საზოგადოებაში მიღებული წესების უგულებელყოფით.
კერძო ავტონომია მხარეებმა ვერ შეუსაბამეს დადგენილ ზნეობრივ ნორმებს. აღნიშნულ ურთიერთობაში, ცხადია, რომ დაუცველი მხარე არის მოსარჩელე, რომლის რეალურად მილიონობით დოლარად შეფასებული არამატერიალური აქტივი მოპასუხეების საკუთრებაში გადავიდა სრულიად შეუსაბამო ფასად, მოპასუხემ კი ვერ გაამართლა ფასთა ამგვარი თვალშისაცემი დისპროპორცია. საქმის მასალებით არ დასტურდება ხელშეკრულებაში მითითებული თანხის გადახდაც კი.
ქართველ მკვლევართა შეფასებით ''...კეთილსინდისიერების პრინციპის (უფრო მეტად სამართლიანობის პრინციპის - aequitas) რეალიზება არა მარტო ხელშეკრულებათა შევსებისა და განმარტების პროცესშია სახეზე, არამედ გარიგებათა (ხელშეკრულებათა) ბათილობის საფუძველიც შეიძლება გახდეს, ‘’როცა გარიგებით განსაზღვრულ შესრულებასა და ამ შესრულებით გათვალისწინებულ ანაზღაურებას შორის აშკარა შეუსაბამობაა (laesio enormis) და გარიგება დაიდო მხოლოდ იმის წყალობით, რომ ხელშეკრულების ერთ-ერთმა მხარემ ბოროტად გამოიყენა თავისი საბაზრო ძალაუფლება, ან ისარგებლა ხელშეკრულების მეორე მხარის მძიმე მდგომარეობით თუ გამოუცდელობით (naivete)’’... ეს მუხლი შესანიშნავად მოწმობს იმას, თუ რამდენად დიდი გავლენა მოახდინა კეთილსინდისიერებისა და სამართლიანობის დოქტრინამ საქართველოს სამოქალაქო კოდექსზე. (Zoidze, The Sistem and Principles of the Law of Obligations of Georgia, in: Aufbruch nach Europa, 75 Jahre Max-planck Institut fuer Privatrecht, 2002, 1102) (სამართლებრივი ტენდენციები- კეთილსინდისიერება საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი მიხედვით-აბსტრაქცია თუ მოქმედი სამართალი, გიორგი ვაშაკიძე, ქართული სამართლის მიმოხილვა 10/2007-1).
სასამართლო განმარტავს, რომ გარიგება, რომელიც არღვევს ეთიკური მინიმუმის სტანდარტს, ბათილია. კერძო ავტონომია, რომლის ფარგლებში იდება ხელშეკრულება უნდა იქნეს დაცული, მაგრამ მისი დაცვა გარკვეულ შემთხვევაში, შესაძლებელია, სწორედ, ზოგადზნეობრივი ნორმების შეფარდების გზით. ''კერძო ავტონომია, განსაზღვრულ შემთხვევაში, შეიძლება დაცულ იქნეს მხოლოდ ამ კერძო ავტონომიაში ჩარევის გზით''. (გერმანიის ფედერალური საკონსტიტუციო სასამართლო, BVerfGE 89, 214, NJW 1994, 36). სასამართლო კვლავ ამახვილებს ყურადღებას იმ ფაქტზე, რომ მოპასუხეებს არ წარმოუდგენიათ რაიმე მტკიცებულება, რაც საცნაურს გახდიდა, თუ რატომ მოიქცა მოსარჩელე ისე, რომ საკუთარი ინტერესებისათვის მიეყენებინა ერთობ მნიშვნელოვანი მატერიალური ზიანი.
სკ-ის 61-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, უცილოდ ბათილი (არარა) გარიგება ბათილად ითვლება მისი დადების მომენტიდან. გარიგების ბათილად ცნობა გულისხმობს მისი მოქმედების შეწყვეტას დადების მომენტიდან, მხარეთა ნაკისრი ვალდებულებების ანულირებას. აღნიშნული გამორიცხავს მისი დადებისთანავე იურიდიული შედეგის დადგომას არა მხოლოდ მონაწილე, არამედ მესამე პირებისათვის. მოსარჩელის ახსნა-განმარტებითა და საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებების ურთიერთჯერების საფუძველზე სასამართლოს მიაჩნია, რომ, სწორედ, მოსარჩელის ირგვლივ განვითარებულმა უჩვეულო მოვლენებმა განაპირობა ხელშეკრულებების იმგვარად დადება, რაც სახეზეა, კერძოდ, ნასყიდობის საგნის ფასი შეუსაბამოდ დაბალია. ამასთან, სასამართლო ყურადღებას ამახვილებს მყიდველთა ინტერესის 24 სფეროზეც, რომელიც, როგორც მათივე განმარტებებიდან და შემდგომ განვითარებული გარემოებებიდან ირკვევა, არ წარმოადგენდა მათ ბიზნეს საქმიანობას.
ამ ვარაუდს ირიბად ადასტურებს ისიც, რომ შპს „საქცემენტმა“ ყიდვიდან 9 თვეში თითქმის იმავე ფასად, ხოლო შპს „გეო-ტრანსმა“ ყიდვიდან 12 დღეში (23%) და 33 (55%), ასევე, თითქმის იმავე ფასად გაასხვისა შეძენილი წილები, ხოლო 2006 წლის 17 ნოემბრის შემდეგ 14-ჯერ შეიცვალა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთვი 2“-ის წილებზე საკუთრება, მათ შორის, ხშირ შემთხვევაში - უსასყიდლოდ (გადაწყვეტილების 3.1.4 - 3.1.17 პუნქტებში მითითებული ფაქტობრივი გარემოებები). ყველა ზემოთ აღნიშნული გარემოება ცხადყოფს, რომ ქიბარ ხალვაშისა და შპს „პანორამას“ ირგვლივ შექმნილმა ვითარებამ განაპირობა ის, რომ 2005 წლის 21 დეკემბერსა და 2006 წლის 17 ნოემბერს დაიდო მოსარჩელეთა საწინააღმდეგო, ზნეობრივ ნორმათა ხელმყოფი გარიგებები (სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლი), რა დროსაც უხეშად დაირღვა სამოქალაქო კოდექსის ფუძემდებლური პრინციპი, რაც სამოქალაქო უფლების კეთილსინდისიერად განხორციელების ვალდებულებას გულისხმობს (სამოქალაქო კოდექსის მე-8 მუხლის მესამე ნაწილი, 115-ე მუხლი). ამდენად, მიუხედავად სამოქალაქო კოდექსის სხვა რეგულაციებისა, რაც მსგავსი გარიგებების ბათილად ცნობის წინაპირობებს ქმნის, სასამართლო საკმარისად მიიჩნევს სადავო წილის ნასყიდობის ხელშეკრულებათა ანულირებას სკ 54-ე, 61-ე მუხლების საფუძველზე.
6.2 გარიგებათა ბათილად ცნობის შემდგომ, მნიშვნელოვანია გაირკვეს, რის საფუძველზე ხდება გადაცემულის უკან დაბრუნება. აღნიშნულ საკითხს არეგულირებს სამოქალაქო კოდექსის 976-991 მუხლები უსაფუძვლო გამდიდრების შესახებ. სამოქალქო კოდექსის 976-ე მუხლი პირველი ნაწილის ’’ა’’ პუნქტის თანახმად, პირს, რომელმაც სხვას ვალდებულების შესასრულებლად რაიმე გადასცა, შეუძლია მოსთხოვოს ვითომ-კრედიტორს (მიმღებს) მისი უკან დაბრუნება, თუ: ა. ვალდებულება გარიგების ბათილობის ან სხვა საფუძვლის გამო არ არსებობს, არ წარმოიშობა ან შეწყდა შემდგომში; უსაფუძვლო გამდიდრება სუბსიდიარული ხასიათისაა, რაც ნიშნავს იმას, რომ მხარეთა შორის არ უნდა არსებობდეს სასარჩელო მოთხოვნის დაკმაყოფილების სახელშეკრულებო ან სხვა კანონისმიერი საფუძველი.
გარდა ამისა, მითითებული საფუძვლით პირის მოთხოვნის დაკმაყოფილებისათვის სახეზე უნდა იყოს გარკვეული კუმულატიური წინაპირობები, კერძოდ:
1. მოპასუხე უნდა გამდიდრდეს;
2. მოპასუხის გამდიდრება უნდა გამოიწვიოს მოსარჩელის ქმედებამ - ქმედებასა და შედეგს შორის უნდა არსებობდეს მიზეზობრივი კავშირი;
3. მოპასუხის გამდიდრება, როგორც შედეგი, უნდა იყოს უკანონო ანუ მას არ უნდა ჰქონდეს კანონისმიერი შესაძლებლობა, კომპენსაციის გარეშე მიითვისოს აღნიშნული ქონება. რომელიმე ამ პირობის არარსებობა გამორიცხავს უსაფუძვლო გამდიდრების საფუძველზე პირის მოთხოვნის დაკმაყოფილებას, ამიტომ, მას შემდეგ, რაც მივიჩნევთ, რომ სასარჩელო მოთხოვნის დაკმაყოფილების სახელშეკრულებო ან სხვა კანონისმიერი საფუძველი არ არსებობს, თითოეული მათგანის არსებობა ერთობლივად უნდა დადგინდეს. დადგენილია, რომ 2005 წლის 21 დეკემბრისა და 2006 წლის 17 ნოემბრის ხელშეკრულებები უცილოდ ბათილი გარიგებებია, რაც პირს უფლებას აძლევს უსაფუძვლოდ გადაცემულის უკან დაბრუნება მოითხოვოს.
ამ კონტექსტში მოპასუხეები ყურაღებას ამახვილებდნენ უკან დაბრუნების გამომრიცხავ წინაპირობებზე, კეთილსინდისიერ შემძენზე მითითებით. სასამართლო გამარტავს, რომ მოცემულ შემთხვევაში მოსარჩელეთა მიერ მოთხოვნილია წილის უკან დაბრუნება. წილთან დაკავშირებით სასამართლო ვერ გაავრცელებს სამოქალაქო კოდექსის 185-ე მუხლით განსაზღვრულ რეგულაციას, უძრავი ნივთის კეთილსინდისიერ შეძენასთან დაკავშირებით, კერძოდ, შემძენის ინტერესებიდან გამომდინარე, გამსხვისებელი ითვლება მესაკუთრედ, თუ იგი ასეთად არის რეგისტრირებული საჯარო რეესტრში, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც შემძენმა იცოდა, რომ გამსხვისებელი არ იყო მესაკუთრე.
ცხადია, სკ-ის 185-ე მუხლი სამოქალაქო კოდექსის სხვა ნორმებთან ერთობლიობაში ქმნის უძრავი ნივთის კეთილსინდისიერი შემძენის დაცვის გარანტიას.
სამოქალაქო კოდექსის 311-ე მუხლის თანახმად, საჯარო რეესტრში შეიტანება საკუთრება და სხვა სანივთო უფლებები, რომლებიც უკვე არსებობს. სკ-ის 312-ე მუხლი ემსახურება სკ-ის 311-ე მუხლის დაცვას, კერძოდ, მისი პირველი და მე-2 ნაწილების შესაბამისად, რეესტრის მონაცემების მიმართ მოქმედებს უტყუარობისა და სისრულის პრეზუმფცია, ე. ი. რეესტრის ჩანაწერები ითვლება სწორად, ვიდრე არ დამტკიცდება მათი უზუსტობა;
იმ პირის სასარგებლოდ, რომელიც გარიგების საფუძველზე სხვა პირისაგან იძენს რომელიმე უფლებას და ეს უფლება გამსხვისებლის სახელზე იყო რეესტრში რეგისტრირებული, რეესტრის ჩანაწერი ითვლება სწორად, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ამ ჩანაწერის საწინააღმდეგოდ შეტანილია საჩივარი ან შემძენმა იცოდა, რომ ჩანაწერი უზუსტოა. ამ ნორმათა შინაარსიდან გამომდინარე, ნათელია, რომ საჯარო რეესტს, როგორც უძრავ ნივთებზე უფლებათა მარეგისტრირებელ ორგანოს, გააჩნია სანდოობის მაღალი ხარისხი, რაც გამოიხატება კანონისმიერ პრეზუმფციაში, თანახმად სკ-ის 312-ე მუხლის პირველი და მეორე ნაწილებისა. ამგვარი პრეზუმფცია კი საზოგადოების წილთან მიმართებით არ გამომდინარეობს არც „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონიდან და არც სამოქალაქო კოდექსიდან. შესაბამისად, სასამართლო სამეწარმეო საზოგადოების წილის შეძენასთან დაკავშირებით ვერ 26 გამოიყენებს სკ-ის 185-ე მუხლის რეგულაციას, რადგან ის არის საგამონაკლისო, სპეციალური ნორმა უძრავ ქონებასთან მიმართებით. ამდენად, არსებული საკითხის დასარეგულირებლად გამოყენებული უნდა იქნეს სკ-ის 187.2 მუხლი. სკ-ის 187.2. მუხლის მიხედვით კი მოძრავი ნივთების შემძენი ვერ იქნება კეთილსინდისიერი, თუ მესაკუთრემ ეს ნივთები დაკარგა, მოჰპარეს, ან მისი ნების წინააღმდეგ სხვაგვარად გავიდა მისი მფლობელობიდან, ანდა თუ შემძენმა ისინი უსასყიდლოდ მიიღო.
ეს შეზღუდვები არ მოქმედებს ფულის, ფასიანი ქაღალდებისა ან/და აუქციონზე გასხვისებული ნივთების მიმართ. ‘’სსკ-ის 187-ე მუხლი ითვალისწინებს პრეზუმფციას, რომლის თანახმად პირმა, რომელმაც არასათანადო პირისაგან შეიძინა საკუთრება, უნდა დაამტკიცოს თავისი კეთილსინდისიერება, როგორც საკუთრების შეძენის წინაპირობა’’ (ბიოლინგი. ჰ, ლუტრინგჰაუსი. პ, საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის ცალკეული მოთხოვნის საფუძვლების სისტემური ანალიზი, თბილისი, 2009, 68) სკ-ის 187-ე მუხლიდან გამომდინარე, კანონმდებლის ნება მოძრავი ნივთების გასხვისებასთან მიმართებით სრულიად ნათელია, კანონმდებელი არ ანიჭებს ლეგიტიმაციას იმგვარ შენაძენს, თუნდაც იგი კეთილსინდისიერების ფარგლებში იყოს განხორციელებული, როდესაც მესაკუთრეს ნივთი მოჰპარეს, ან მისი ნების საწინააღმდეგოდ გავიდა ისინი მისი მფლობელობიდან.
გარიგების ამორალურობა კი თავისთავად გულისხმობს ნებასთან წინააღმდეგობრიობას, ნების არარსებობას. შესაბამისად, განსახილველ შემთხვევაში წილის შემძენი ვერ იქნება კეთილსინდისიერი, რადგან გარიგება დაიდო მისი ნების საწინააღმდეგოდ. მოძრავი ნივთების მსგავსად, წილის შემძენის კეთილსინდისიერება ვერ გადაჰფარავს საჯარო წესრიგით განმტკიცებულ ქცევის წესებს, რომ ნებისმიერი გასხვისება-განკარგვა უნდა მოხდეს თავისუფალი ნების გამოვლენის საფუძველზე, ხოლო მესაკუთრის ნების საწინააღმდეგოდ ნივთის თუ არამატერიალური ქონებრივი სიკეთის გასვლა მისი მფლობელობიდან არ იცავს შემძენს არარა გარიგების შედეგებისგან. ამდენად, კანონმდებლის ნება ცალსახა და ცხადია - სამოქალაქო ბრუნვა უნდა განხორციელდეს ლეგიტიმურ საფუძვლებზე. აქედან გამომდინარე, მოპასუხეები არ არიან კეთილსინდისიერი შემძენები, შესაბამისად, მათ მიმართ არ მოქმედებს და ვერც იმოქმედებს კეთილსინდისიერი შემძენის სტანდარტი, რაც სასამართლოს დაავალდებულებდა, შეემოწმებინა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის დღევანდელი პარტნიორების კეთილსინდისიერება წილთა შეძენის მომენტში.
ეს წინაპრობები შესაძლოა შემოწმდეს სხვა დავაში წილის შემძენთა ურთიერთმოთხოვნების წაყენების შემთხვევაში. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით ‘’საკუთრების უფლების კანონიერებას საფუძველშივე განსაზღვრავს მისი კანონიერად შეძენის ფაქტი. 27 ზუსტად ეს გარემოებაა გადამწყვეტი კანონიერი საკუთრების უფლების არსებობისათვის... საკუთრება კანონიერია და 21-ე მუხლით დაცულ სფეროში შედის, თუ მისი შეძენა მოხდა კანონის მოთხოვნათა დაცვით.’’ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2007 წლის 02 ივლისის #1/2/384 გადაწყვეტილება) სხვა საქმეში საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო განმარტავს საკუთრების განკარგვის თავისუფლებას-‘’საკუთრების განკარგვის თავისუფლებასთან გვაქვს საქმე, როცა ეს განკარგვა მესაკუთრის თავისუფალი ნების შედეგად ხდება და იგი წარმოადგენს სუვერენული უფლების რეალიზაციის გამოვლინებას’’ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2008 წლის 19 დეკემბრის #1/2/411 გადაწყვეტილება) ''[ადამიანის უფლებათა დაცვის ევროპული კონვენციის] პირველი დამატებითი ოქმის პირველი მუხლი არ უზრუნველყოფს, როგორც ასეთს, რაიმე სახის უფლებას საკუთრების მოპოვებაზე.'' (სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს გადაწყვეტილება MAGGIO AND OTHERS v. ITALY) ამდენად, მოსარჩელეებს სკ-ის 187.2 მოთხოვნათა, აგრეთვე, იმის გათვალისწინებით, რომ საკუთრება მათი მფლობელობიდან გავიდა მათი ნების საწინააღმდეგოდ, შეუძლიათ საკუთრების (წილის) გამოთხოვა მისი ბოლო მფლობელიდან და, თუ წილის შემძენი რომელიმე პირი (ფიზიკური თუ იურიდიული) მიიჩნევს, რომ წილის მოსარჩელეთა საკუთრებიდან მის ბოლო მფლობელობამდე პერიოდში დაირღვა მათი რაიმე უფლება, შეუძლიათ ურთიერთმოთხოვნები წაუყენონ მხოლოდ ერთმანეთს ანუ მხოლოდ წილის შემძენ სხვა პირებს. ''...ევროპული სასამართლო პრაქტიკა ადასტურებს, რომ იმ საქმეთა განხილვისას, რომლებიც საკუთრების უფლების სავარაუდო დარღვევას ეხება, სასამართლო ამოწმებს: ა) ხვდება თუ არა საკუთრების უფლების დარღვევა კონვენციის პირველი ოქმის პირველი მუხლის ფარგლებში, ისევე როგორც ქვეყნის შიდასახელმწიფოებრივი სტანდარტით გათვალისწინებული დაცვის მექანიზმების ფარგლებში; ბ) განხორციელდა თუ არა ქონების რეალური ხელყოფა; გ) ემსახურება თუ არა ხელყოფა კანონიერ მიზანს, თუ ხელყოფა უკანონოა?; დ) ხელყოფის პროპორციულობას; ე) ხდება თუ არა მატერიალური კომპენსაცია, თუ ქონების ფიზიკური რესტიტუცია შეუძლებელია.
შესაბამისად, საკუთრების უფლების შელახვა (და არა შეზღუდვა) დღის წესრიგში აყენებს ქონებრივი რესტიტუციის განხორციელების საჭიროებას და, უფრო მეტიც, ასეთი ფაქტების გამოვლენისას რესტიტუცია სავალდებულო სტანდარტია ევროპული სასამართლოს გაგებით’’ (ადამიანის უფლებათა დაცვის კონსტიტუციური და საერთაშორისო მექანიზმები - სტატიათა კრებული, თბილისი 2010, ‘’ქონებრივი რესტიტუცია ქართული კანონმდბელობისა და სტრასბურგის სასამართლოს პრაქტიკის მაგალითზე’’, ირაკლი ყანდაშვილი) 28 სრტასბურგის ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ საქმეზე (Eskomoravska myslivecka jednota v. Czech Republic, Application #33091/96) სასამართლომ განაცხადა ‘’ამ აქტის [რესტიტუციის აქტი] მიზანია, შეამსუბუქოს გარკვეული ზიანი, რომელიც დადგა დემოკრატიულ საზოგადოების პრინციპებსა და მოქალაქეთა უფლებებთან შეუთავსებელი ქმედებების განხორციელების შედეგად. ამ აქტის [რესტიტუციის აქტი] მიღებისას კანონმდებლებმა ხაზი გაუსვეს თავიანთ განზრახვას, აღეკვეთათ წარსულში განხორციელებული მართლსაწინააღმდეგო ქმედებების განმეორების შესაძლებლობა. ამდენად, რესტიტუციის აქტი იურიდიული მოქმედებების კანონიერების დაცვის კანონიერ მიზანს ემსახურება. იგი ხელს უწყობს დემოკრატიული პრინციპების დამკვიდრებას და უზრუნველყოფს ანაზღაურებას იმ შემთხვევაში, როდესაც აღნიშნული მართლსაწინააღმდეგო ქმედებები ასეთი პრინციპების დარღვევით განხორციელდა.’’
შედეგად, მოთხოვნა უნდა დაკმაყოფილდეს და შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის პარტნიორების - ლევან ყარამანიშვილის 22%-ის, გიორგი ყარამანიშვილის 18%-ის, შპს „ტელეკომპანია საქართველოს 51%-ის, ნინო ნიჟარაძის 9%-ის წილების რეგისტრაცა უნდა გაუქმდეს და ქიბარ ხალვაში ცნობილი უნდა იქნეს შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის 60% წილის, ხოლო შპს „პანორამა“ 40% წილის მესაკუთრედ. რაც შეეხება ხანდაზმულობაზე მოპასუხეთა მითითებას, სასამართლო განმარტავს, რომ სკ-ის 128-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად, ხანდაზმულობის საერთო ვადა შეადგენს ათ წელს.
არც ამორალური გარიგების ბათილად ცნობას, არც უსაფუძლო გამდიდრებიდან გამომდინარე უკუმოთხოვნას არ გააჩნია სამოქალაქო კოდექსის სახელშეკრულებო, უძრავ ნივთებთან დაკავშირებული ან სხვა რაიმე სპეციალური ხანდაზმულობის ვადები. შესაბამისად, მათ მიმართ მოქმედებს ხანდაზმულობის საერთო - 10 წლიანი ვადა, რაც მოსარჩელეებს 2005 წლის 21 დეკემბრიდან, და მით უფრო, 2006 წლის 17 ნოემბრიდან სარჩელის აღძვრამდე, დაცული აქვთ. 6.2 1 . სასამართლო დამატებით მიუთითებს, რომ „საჯარო რეესტრის შესახებ“ საქართველოს კანონის (მიღებულია 2008 წლის 19 დეკემბერს) ამოქმედებამდე სამეწარმეო რეესტრის მიმართ არ ვრცელდებოდა უტყუარობისა და სისრულის პრეზუმფცია, რადგან არ არსებობდა ერთიანი საჯარო აღრიცხვის სივრცე. წილთა სადავო გადაფორმება განხორციელდა 2005 წლის 26 დეკემბერს და 2006 წლის 17 ნოემბერს. შესაბამისად, ამ პერიოდში საწარმოში წილის ნასყიდობაზე ვერ გავცელდება სკ-ის 185-ე მუხლის რეგულაცია, მასზე შეიძლება გავრცელდეს მხოლოდ სკ-ის 187.2 -ე მუხლის მოთხოვნები.
სასამართლო ყურადღებას მიაქცევს იმ გარემოებას, რომ 2006 წლის 01 დეკემბერს შპს „გეო-ტრანსსა“ და კომპანია „DELGADO RESOURCES“ LTD-ს შორის შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2’’-ის წილების ნასყიდობის ხელშეკრულების დადებისას ლ. 29 ყარამანიშვილი წარმოადგენდა კომპანია „DELGADO RESOURCES“ LTD-ს. გასათვალისწინებელია, რომ აღნიშნული გარიგება დაიდო 14 დღეში მას შემდეგ, რაც შპს „გეო-ტრანსმა“ ქიბარ ხალვაშისაგან შეიძინა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის 38%-იან წილი 2006 წლის 17 ნოემბერს. სასამართლო მიუთითებს, რომ ლ. ყარამანიშვილისათვის ცნობილი იყო ის გარემოება, რომ სადაო ქონების ღირებულება შეადგენდა გაცილებით მეტს, ვიდრე იგი გაიყიდა შპს „გეო-ტრანსზე“, ხოლო ამ უკანასკნელმა ორი კვირის შემდეგ მიჰყიდა კომპანია ‘’“DELGADO RESOURCES” LTD-ს. აღნიშნული ხელშეკრულების თანახმად, შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2’“-ის 55% წილი რეალიზებული იქნა 135 150 აშშ დოლარად (234 012 ლარად) მაშინ, როცა მისი რეალური ღირებულება შეადგენდა 4 758 155 ლარს (საექსპერტო დასკვნის მიხედვით 1% წილის ღირებულება 2006 წლის 17 ნოემბრის მდგომარეობით შეადგენდა 86 511,9 ლარს).
ამიტომ იმის გათვალისწინებით, რომ ლ. ყარამანიშვილმა იცოდა, რომ სადავო ქონების (წილის) ღირებულება შეადგენდა გაცილებით მეტს, ვიდრე ის შეიძინა შპს „გეო-ტრანსმა“, მიჩნეული უნდა იქნეს, რომ მან, როგორც შემძენმა (სწორედ, ის წარმოადგენდა კომპანიას, რომელმაც შეიძინა წილის შპს „გეო-ტრანსისგან“), იცოდა, რომ გამსხვისებელი (შპს „გეო-ტრანსი“) არ იყო გასხვისებული წილის მესაკუთრე (იხ. შემდეგ აბზაცში განვითარებული მსჯელობა). სასამართლო აღნიშნავს, რომ ლევან და გიორგი ყარამანიშვილები არიან ძმები.
რეესტრის სისრულისა და სიზუსტის პრეზუმფციათან დაკავშირებით, საქართველოს უზენაესი სასამართლო 2010 წლის 10 ივნისის გადაწყვეტილებაში მიუთითებს: ‘’ამასთან, საგულისხმოა ის გარემოებაც, რომ [-----] წარმოადგენს მოსარჩელის ოჯახის წევრს და მასზე არ შეიძლება გავრცელდეს საჯარო რეესტრის სისრულისა და უტყუარობის პრეზუმფცია (აღნიშნული წარმოადგენს პრეზუმფციის მესამე პირთათვის და არა ოჯახის წევრებისათვის)’’ (სუსგ, საქმე # ას-139-132-10, 10.06.2010 წ.). სასამართლო განმარტავს, რომ საქმის მასალებით დადგენილია, რომ ლევან და გიორგი ყარამანიშვილებს აქვთ საერთო საწარმოები, ხოლო მათი მოქმედებები ბიზნესსაქმიანობის დროს კოორდინირებულია (მაგალითად, 2012 წლის 04 ოქტომბერს ლევან ყარამანაშვილი ყიდის შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის წილს შპს „მედია ჯორჯიაზე“, რომელსაც 5 დღის შემდეგ ყიდულობს მისი ძმა გიორგი ყარამანიშვილი).
ასეთ პირობებში, როგორც ლევან ყარამანიშვილის, ისე მისი ძმის - გიორგი ყარამანიშვილისათვის ცნობილი უნდა ყოფილიყო, უფრო მეტიც, ზემოთ განვითარებული მსჯელობის შედეგად მიჩნეული უნდა იყოს, რომ მათ იცოდნენ კიდეც სადაო ქონებების - შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის წილების სამეწარმეო რეესტრში ასახული მონაცემების უზუსტობის თაობაზე ანუ იცოდნენ, რომ საჯარო რეესტრში რეგისტრირებული გამსხვისებელი არ იყო მესაკუთრე.
ამდენად, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მოპასუხეთა ლოგიკას მივყვებით და სამეწარმეო რეესტრის სისრულისა და სიზუსტის პრეზუმფციაზე გავამახვილებთ ყურადღებას, მყიდველები: ლევან და გიორგი ყარამანიშვილები ვერ ჩაითვლებიან კეთილსინდისიერ შემძენებად, რამეთუ მათთვის ცნობილი იყო რეესტრის ჩანაწერის უზუსტობა. სასამართლო ყურადღებას მიაქცევს იმ გარემოებასაც, რომ შპს „ტელეკომპანია საქართველოს’“ 100% წილის მესაკუთრეებს წარმოადგენენ ლევან და გიორგი ყარამანიშვილები. საქმის მასალებში (ტ. 1, ს.ფ. 157-158) წარმოდგენილია შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის პარტნიორთა კრების ოქმი, რაც ადასტურებს, რომ შპს „ტელეკომპანია საქართველოს“ 100% წილის მფლობელები ლევან და გიორგი ყარამანიშვილები იძლევიან გარკვეულ მითითებებს შპს „ტელეკომპანია საქართველოს“ მიერ შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის საწესდებო კაპიტალში შენატანთან დაკავშირებით, რაც ადასტურებს, რომ შპს „ტელეკომპანია საქართველოს“ მიერ წილის მიღება სრულად იყო შეთანხმებული და ნებადართული პარტნიორების მიერ. შესაბამისად, ამ უკანასკნელ იურიდიულ პირზეც ვერ გავრცელდება საჯარო რეესტრის სიზუსტისა და სისრულის პრეზუმფცია, რადგან ზემოაღნიშნული მსჯელობიდან გამომდინარე შემძენმა იცოდა, რომ გამსხვისებელი არ იყო მესაკუთრე.
რაც შეეხება ნინო ნიჟარაძეს, მან ქონება უსასყიდლოდ მიიღო, კერძოდ, მამკვიდრებელმა გიორგი გეგეშიძემ 2011 წლის 6 დეკემბერს შეიძინა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის 10% წილი, თუმცა საქმის მასალებით არ დასტურდება ნასყიდობის თანხის ოდენობა და მისი გადახდის ფაქტი. ამდენად, სასამართლო საზოგადოების წილის შეძენასთან დაკავშირებით ვერ გამოიყენებს სკ-ის 185-ე მუხლის რეგულაციას, რადგან, როგორც ზემოთ იქნა აღნიშნული, ის არის საგამონაკლისო, სპეციალური ნორმა უძრავ ქონებასთან მიმართებით, თუმცა, რომც გამოიყენოს, სამოტივაციო ნაწილის
6.2 (1) პუნქტით განვითარებული მსჯელობის გათვალისწინებით, გადაწყვეტილების გამოტანის დროს სადავო წილის რეგისტრირებული მესაკუთრე არ და ვერ ჩაითვლება კეთილსინდისიერ შემძენად, შესაბამისად, მესაკუთრედ, რადგან მან იცოდა, რომ გამსხვისებელი (ის გამსხვისებელი, რომელმაც ამორალური გარიგებით ქ. ხალვაშისა და შპს „პანორამასგან“ შეიძინა შპს „სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის წილი) არ იყო მესაკუთრე. ამასთან, სასამართლო დამატებით მიუთითებს, რომ სამეცნიერო ლიტერეტურაში ვინდიკაცია დამუშავებულია ქართველი მეცნიერების მიერ. „ვინდიკაციის ვითარებაში მესაკუთრეს შერჩენილი აქვს მხოლოდ ნივთზე საკუთრების უფლება, რომელიც თავისთავად არამატერიალური უფლებაა და ვის ხელშიც არ უნდა იყოს საკუთრების ობიექტი, მესაკუთრეს ეს უფლება არ წაერთმევა. ვინდიცირების წესი 31 მთლიანადაა დამოკიდებული იმაზე, თუ რა გზითაა გამოსული მესაკუთრის ხელიდან საკუთრების ობიექტი.
ჯერ დავიწყოთ იმით, როცა მესაკუთრის ნების გარეშე გამოდის ქონება მისი ხელიდან. ეს მაშინაა, როდესაც მესაკუთრე კარგავს, ან პარავენ მას ამ ქონებას, ან კიდევ, როცა უკანონო სანქციებით ხდება მისი ჩამორთმევა. სამოქალაქო კოდექსი იუწყება, რომ ასეთ შემთხვევაში ვის ხელშიც არ უნდა აღმოჩნდეს ეს ქონება, ვინც არ უნდა იყოს მისი უკანასკნელი შემძენი, კეთილსინდისიერი იქნება იგი თუ არაკეთილსინდისიერი, მისგან ნივთის გამოთხოვა გარდაუვალია... ამ ურთიერთობის პროცესში ადგილი აქვს ინტერესთა ურთიერთდაპირისპირებას, რაც საბოლოოდ მესაკუთრის სასარგებლოდ წყდება. კეთილსინდისიერ შემძენს ნივთი ჩამოერთმევა’’ (ბესარიონ ზოიძე „ქართული სანივთო სამართალი“ - გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბილისი 2003, გვ. 97). სასამართლო დამატებით მიუთითებს რეესტრის სიზუსტისა და სისრულის პრეზუმფციის გამომრიცხავ გარემოებაზე. კერძოდ საქმის მასალებში წარმოდგენილია 2008-2009 წლის წერილები, რომლითაც მოსარჩელე მიმართავდა საქართველოს პროკურატურიას.
დასტურდება, რომ პროკურატურას აღნიშნულ საქმეზე შემაჯამებელი გადაწყვეტილება საქმის სასამართლოში განხილვის დროისათვისაც არ აქვს გამოტანილი. სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა დაცვის ევროპული სასამართლო ერთ-ერთ საქმეში მიუთითებს ‘’რაც შეეხება ხელისუფლების ვალდებულებას, განიხილოს ალტერნატიული ღონისძიებები, ‘’კარგი მმართველობის’’ პრინციპის დაცვა მხედველობაში უნდა იქნეს მიღებული. აღნიშნული მოითხოვს, რომ როდესაც საზოგადოებრივი ინტერესია დღის წესრიგში, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ადამიანის ფუძემდებლურ უფლებებში, როგორიცაა საკუთრების უფლება, ჩარევას აქვს ადგილი, ხელისუფლება უნდა მოქმედებდეს დროულად, ჯეროვნად და რაც მთავარია, თანმიმდევრულად.’’ (საქმე JGK STATYBA LTD AND GUSELNIKOVAS v. LITHUANIA, 2013) სასამართლო აღნიშნავს, რომ სკ-ის 312-ე მუხლით დადგენილი რეესტრის ჩანაწერის სისრულისა და უტყუარობის პრეზუმფცია ქარწყლდება, როცა ‘’ამ ჩანაწერის საწინააღმდეგოდ შეტანილია საჩივარი, ან შემძენმა იცოდა, რომ ჩანაწერი უზუსტოა.’’ უდაოა, რომ მოსარჩელემ აღძრა საჩივარი (სარჩელი) 2008 წლის 01 დეკემბერს. საქმის მასალებში დაცული საჩივრებით დასტურდება, რომ მოსარჩელის ერთ-ერთი მოთხოვნა იყო ქიბარ ხალვაშის, როგორც დაზარალებულად, ასევე მოსარჩელედ ცნობა მისი კუთვნილი ქონების დასაბრუნებლად. გასათვალისწინებელია აღნიშნული საჩივრების წარდგენის დროს მოქმედი საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის რედაქცია, რომლის 30-ე მუხლის თანახმად ‘’პირს, რომელსაც უშუალოდ დანაშაულის შედეგად მიადგა ქონებრივი, ფიზიკური ან მორალური ზიანი, უფლება აქვს სისხლის სამართლის საქმის წარმოებისას მოითხოვოს ზიანის ანაზღაურება და ამ მიზნით წარადგინოს სამოქალაქო სარჩელი.
ამავე კოდექსის 31-ე მუხლის თანახმად კი ‘’1. სამოქალაქო სარჩელი შეიძლება წარდგენილ იქნეს იმ მომკვლევთან, გამომძიებელთან ან პროკურორთან, რომლის წარმოებაშიცაა სისხლის სამართლის საქმე. 2. სამოქალაქო სარჩელს განიხილავს და წყვეტს სასამართლო, რომლის განსჯადიცაა სისხლის სამართლის საქმე.’’ შესაბამისად, სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოსარჩელეებს (ქ. ხალვაში ასევე იყო შპს ‘’პანორამას’’ წარმომადგენელი) სადაოდ ჰქონდათ გამხდარი როგორც სავარაუდო დანაშაულის გამოძიების საკითხი, ასევე კუთვნილი ქონების დაბრუნების მოთხოვნა სამოქალაქო სარჩელის წარდგენის გზით, სისხლის სამართალწარმოებისას. სასამართლო მიიჩნევს, რომ მოსარჩელეებმა მიმართეს კანონით გათვალისწინებულ ზომებს სადაო ქონების დაბრუნების მოთხოვნით, რაც ასევე აქარწყლებს საჯარო რეესტრის მონაცემთა უტყუარობის პრეზუმფციას.
საქართველოს სსკ-ის 248-ე მუხლის თანახმად სასამართლო ვერ გაცდება მოთხოვნის ფარგლებს, თუმცა აღსანიშნავია, რომ მოსარჩელეთა მიერ წარდგენილი საჩივარი (სარჩელი), რეესტრის სისწორის პრეზუმფციას აცლის საფუძველს იმ დროიდან, რაც აღნიშნული საჩივარი (სარჩელი) წარდგენილი იქნა სათანადო ორგანოში.
6.3. სკ-ის 164-ე მუხლის თანახმად, არაკეთილსინდისიერმა მფლობელმა უფლებამოსილ პირს უნდა დაუბრუნოს როგორც ნივთი, ასევე მიღებული სარგებელი, ნივთის ან უფლების ნაყოფი. მესაკუთრის ნების საწინააღმდეგოდ მოძრავი, თუ უძრავი ნივთების, მათ შორის, ორგანიზაციაში წილის, სხვა პირის საკუთრებაში გადასვლა, უპირობოდ ქმნის ფაქტობრივ და სამართლებრივ წანამძღვრებს ზიანის ასანაზღაურებლად, განსაკუთრებით, თუ მესაკუთრე მისი ნების საწინააღმდეგოდ წლების განმავლობაში ვერ სარგებლობდა ან/და ვერ სარგებლობს თავისი საკუთრებით. სადავო (ნების საწინააღმდეგო) ხელშეკრულებების დადებიდან საქმეზე გადაწყვეტილების მიღებამდე პერიოდში, ორგანიზაციის მოძრავი, თუ უძრავი ქონება, მისი წილის ღირებულება შეიცვალა და მოსარჩელეები ორგანიზაციაში წილების დაბრუნებით ფაქტიურად მიიღებენ ქონებას გაზრდილი ღირებულებით. იმის გათვალისწინებით, რომ ქონების გაზრდილი ღირებულებით ხდება 18 367 868.8 ლარის ოდენობის ზიანის კომპენსირება, მოთხოვნა 18 367 868.8 ლარის ოდენობით ზიანის, მიუხედავად იმის, რომ მისი დაანგარიშება ეფუძვნება მოპასუხეთა მიერ წარდგენილ წერილობით მასალებს, დაკისრების თაობაზე არ უნდა იქნეს დაკმაყოფილებული.
6.4. გამომდინარე იქედან, რომ სასამართლომ მოსარჩელე არ მიიჩნია სარჩელის აღძვრის მომენტისათვის შპს “სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“-ის ლოგოსა და გადაცემების - „ბოიარის სასახლე“, „უკანასკნელი გმირი“ და „ჯეობარი“ - ავტორად, მოთხოვნა შესაბამისად 200 000 აშშ და 300 000 აშშ დოლარის დაკისრების თაობაზე, 33 როგორც დაუსაბუთებელი, არ უნდა დაკმაყოფილდეს, „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის 58-59-ე მუხლების საფუძველზე. 7. საპროცესო ხარჯები სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, იმ მხარის მიერ გაღებული ხარჯების გადახდა, რომლის სასარგებლოდაც იქნა გამოტანილი გადაწყვეტილება, ეკისრება მეორე მხარეს, თუნდაც ეს მხარე გათავისუფლებული იყოს სახელმწიფო ბიუჯეტში სასამართლო ხარჯების გადახდისაგან. შესაბამისად, შპს „ტელეკომპანია საქართველოს“, გიორგი ყარამანიშვილს, ლევან ყარამანიშვილს და ნინო ნიჟარაძეს მოსარჩელეების: ქიბარ ხალვაშისა და შპს „პანორამას“ სასარგებლოდ სოლიდარულად უნდა დაეკისროთ სახელმწიფო ბაჟის სახით გადახდილი 5000 ლარის ანაზღაურება; სარეზოლუციო ნაწილი სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე- 8, 243-244-ე, 247-ე, 249-ე, 257-ე, 369-ე მუხლებით და გადაწყვიტა
1. არ დაკმაყოფილდეს ქიბარ ხალვაშის მოთხოვნა შპს ''სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2-ის'' ლოგოს ავტორად აღიარების შესახებ;
2. არ დაკმაყოფილდეს ქიბარ ხალვაშის მოთხოვნა სატელევიზიო გადაცემების ''ბოიარდის სასახლე'', ''უკანასკნელი გმირი'' და ''ჯეობარის'' ნაწილის საავტორო უფლებების მფლობელად აღიარების შესახებ;
3. არ დაკმაყოფილდეს ქიბარ ხალვაშის მოთხოვნა შპს ''სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2-ის'' მიმართ ლოგოს უნებართვო გამოყენების შედეგად მიყენებული ზიანის - 200 000 აშშ დოლარის ექვივალენტი ლარის ოდენობით დაკისრების შესახებ;
4. არ დაკმაყოფილდეს ქიბარ ხალვაშის მოთხოვნა შპს ''სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2-ის'' მიმართ ზიანის - 300 000 აშშ დოლარის დაკისრების შესახებ;
5. ბათილად იქნეს ცნობილი ქიბარ ხალვაშსა და შპს ''საქცემენტს'' (ს.კ. 230866435, ამჟამინდელი შპს ''ჰაიდელბერგცემენტ ჯორჯია'') შორის 2005 წლის 26 დეკემბერს გაფორმებული ნასყიდობის ხელშეკრულება, რომლითაც ქიბარ ხალვაშმა შპს ''რუსთავი 2''-ის მისი კუთვნილი 60% წილიდან 22% გადაუფორმა შპს ''საქცემენტს'';
6. ბათილად იქნეს ცნობილი ქიბარ ხალვაშსა და შპს ''გეო-ტრანს'' (ს.კ. 204504401) შორის 2006 წლის 17 ნოემბერს გაფორმებული ნასყიდობის ხელშეკრულება, რომლითაც ქიბარ ხალვაშმა შპს ''რუსთავი 2''-ის საწესდებო კაპიტალის 38% წილი გადაუფორმა შპს ''გეო-ტრანსს'' (ს.კ. 204504401);
7. ბათილად იქნეს ცნობილი შპს ''პანორამასა'' და შპს ''გეო-ტრანს''(ს.კ. 204504401) შორის 2006 წლის 17 ნოემბერს გაფორმებული ნასყიდობის ხელშეკრულება, რომლითაც განხორციელდა შპს ''რუსთავი 2''-ის 40% წილის გადაფორმება შპს ''გეო- ტრანსზე''(ს.კ. 204504401)
8. გაუქმდეს შპს ''სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2-ის'' (ს.კ. 211352016) პარტნიორების: ლევან ყარამანიშვილის (პ.ნ. 62001003710) 22%-ის, გიორგი ყარამანაშვილის (პ.ნ. 01025001809) 18%-ის, შპს ''ტელეკომპანია საქართველოს'' (ს.კ. 206074291) 51%-ის და ნინო ნიჟარაძის (პ.ნ. 01009001438) 9%-ის წილების რეგისტრაცია საჯარო რეესტრში და შპს ''სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2''-ის (ს.კ. 211352016) 60% წილის მესაკუთრედ ცნობილი იქნეს ქიბარ ხალვაში (პ.ნ. 61002000543) და 40% წილის მესაკუთრედ ცნობილი იქნეს შპს ''პანორამა'' (ს.კ. 205033328);
9. არ დაკმაყოფილდეს ქიბარ ხალვაშისა და შპს ''პანორამას'' მოთხოვნა მოპასუხეების ლევან ყარამანიშვილის, გიორგი ყარამანიშვილის, შპს ''ტელეკომპანია საქართველოს'' და ნინო ნიჟარაძის მიმართ მიუღებელი შემოსავლის სახით 18 367 868,8 ლარის სოლიდარულად დაკისრების შესახებ;
10. მოპასუხეებს შპს ''ტელეკომპანია საქართველოს'', გიორგი ყარამანიშვილს, ლევან ყარამანიშვილს და ნინო ნიჟარაძეს მოსარჩელეების სასარგებლოდ სოლიდარულად დაეკისროთ სახელმწიფო ბაჟის სახით 5000 ლარის ანაზღაურება;
11. გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოში დასაბუთებული გადაწყვეტილების ჩაბარებიდან 14 დღის ვადაში, გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-12 პუნქტით გათვალისწინებული წესების დაცვით თბილისის საქალაქო სასამართლოს მეშვეობით.
12. გადაწყვეტილების გასაჩივრების მსურველი მხარე, თუ ის ესწრება გადაწყვეტილების გამოცხადებას ან მისთვის ცნობილია გადაწყვეტილების გამოცხადების თარიღი, ვალდებულია გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა, გამოცხადდეს თბილისის საქალაქო სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი. წინააღმდეგ შემთხვევაში გასაჩივრების ვადის ათვლა დაიწყება გადაწყვეტილების გამოცხადებიდან 30-ე დღეს".
მოსამართლე თამაზ ურთმელიძე
“რუსთავი 2” - პოლიტიკა და სამართალი
