ეძღვნება ამხანაგს, რომელმაც საკუთარი თავის ეკონომია მასწავლა

საპირველმაისოდ ასეთი წერილის დაწერა ერთმა შედარებით ბუნდოვანმა, მაგრამ შეუმჩნევლად დარჩენილმა გარემოებამ მაიძულა. არც ისე დიდი ხანია, რაც საჯარო სივრცეში მემარცხენე აქტივიზმი შედარებით ლეგიტიმურ საქმიანობად იქცა - რა თქმა უნდა, წინა წლებთან შედარებით. ამას ბევრი მიზეზი აქვს და მათი ჩამოთვლა, შორს წაგვიყვანს. დღეს უფრო მეტად ამ აქტივიზმის ან აქტივისტების მიღმა არსებულ რეალობას შევეხებით, უფრო სწორად კი, ჩვენი მიზანი იმ ყოველდღიურობის კრიტიკული ანალიზია, რაც ქმნის ან შეიძლება ქმნიდეს ქართულ ახალგაზრდულ აქტივიზმს.

2015 წლის პირველი მაისის აქციაზე, რომელიც ტრადიციულად, თსუ-ს პირველი კორპუსის კიბეებიდან იწყება ხოლმე, სიტყვით გამოსვლისას, ადამიანის სოციალური და ეკონომიკური ცხოვრების ისეთ კატეგორიებზე საუბრისას, როგორიცაა განათლება და შრომა, პირველად ვახსენე შედარებით დაფარული კატეგორია - ურთიერთობები, როგორც კიდევ ერთი შრე, რაც ქმნის ჩვენს ყოველდღიურობას. ჩემი კრიტიკის საგანი, მაშინ, აქციაზე დამსწრე ადამიანების რიცხობრივი სიმცირე იყო, რასაც კანონზომიერი ვუწოდე, რადგან ძალიან რთულია იგრძნო კოლექტიური პასუხიმგებლობა იქ, სადაც შენი სოციალური ფუნქციონირების ყველა არეალი, ურთიერთობების ჩათვლით, საბაზრო პრინციპებით მოქმედებს, რის გამოც, ჩვენი ინტერესები უფრო მეტად ინდივიდუალისტურია, ვიდრე საერთოზე ორიენტირებული და ჩვენი ყოველდღიურობა - თანასწორობისა და სოლიდარობის პრაქტიკაში დანერგვის უწყვეტი გამოცდილების ნაცვლად, დომინაციის, მანიპულაციისა და ერთმანეთის მოხმარების/გამოყენების პრაქტიკაა, რადგან ასეთია დომინანტური ძალაუფლებრივი ურთიერთობები.

მსგავსი გარემოებები, რა თქმა უნდა, ძალიან ბევრია და მათი დიდი ნაწილი, შესაძლოა საერთოდ არ იმსახურებდეს ყურადღებას დღევანდელი აქტივიზმის პრიზმიდან, თუმცა სწორედ იქიდან გამომდინარე, რომ სოციალური აქტივიზმის მხრივ რიგი დაწინაურებები გვაქვს, ამ გამოსვლიდან ერთი წლის შემდეგ, აუცილებლად მიმაჩნია თანამედროვე მემარცხენე აქტივიზმის მიღმა არსებულ პრაქტიკებზე უფრო ღრმად მსჯელობა, რასაც, რა თქმა უნდა, შესაბამისი ისტორიული და მატერიალური საფუძვლები აქვს.

მოდით ვთქვათ, რომ ის ორბიტა, რაზეც ტრიალებს ჩვენი შეხედულებების დიდი ნაწილი, მსჯელობის რიტორიკა, მისწრაფებები და სურვილები, არამხოლოდ ჩვენი საზოგადოების, არამედ გარე „აღმძვრელების“ გავლენებითაა ნასაზრდოები, განსაკუთრებით კი იმ თაობისთვის, რომელიც მასობრივი ინფორმაციის საშუალებების სწრაფ განვითარებასთან ერთად გაიზარდა. ამის გარეშე, ნეოლიბერალური ექსპერიმენტების შედეგად გაჩენილი შედარებით მასიური ლიბერალური სულისკვეთება, უბრალოდ ვერ ნახავდა მყარ ნიადაგს პოსტ-საბჭოთა სივრცეში. ბუნებრივია, რომ იქ, სადაც ლიბერალური სულისკვეთება იბადება, ავტომატურად ხდება რიგ საზოგადოებრივ ფასეულობებთან დაპირისპირება, რომელთა შინაარსი ნაკლებად საინტერესოა მეამბოხისათვის, ვიდრე მათი გადალახვის შესაძლებლობით ტკბობა.  როდესაც ეს ჯგუფურია და არა ინდივიდუალური, შესაძლოა გარკვეულ კულტურულ პროგრესზე საუბარი, მაგრამ კულტურული პროგრესი იქ, სადაც სოციალური და ეკონომიკური პროგრესი არ არსებობს, სირაქლემას პოზაში გვაყენებს და გვაჩვევს შეუძლებელის შესაძლებლობის ჯიუტად მტკიცებას, აბსურდულ, ხელოვნურ რეალობაში ცხოვრებას, სიმულაციურ დღის წესრიგს, არარსებული დაპირისპირებების აქტუალიზებას. მთელი ეს დინამიკა, ძალიან ჰგავს დრამას - მდგომარეობის კატეგორიას, რომელსაც არც ისე უმნიშვნელო ისტორიული საფუძვლები აქვს, თუნდაც რომანტიული დისკურსის დაბადება გავიხსენოთ „ოჯახის წარმოშობიდან“, სადაც სიყვარული, როგორც რომანტიული რეფლექსიის ველი, ღალატში დაიბადა - რაინდულ ეპოქაში, როცა ოჯახი, როგორც ეკონომიკური, ყოფითი კავშირი იმდენად აუტანელი გახდა იმდროინდელი ელიტისათვის, რომ აუცილებელი გახდა უცხო ადამიანისადმი ლტოლვის გამართლება. იმ ფილმების, მუსიკისა თუ ლიტერატურის 90 %, რაზეც ჩვენ გავიზარდეთ, რომანტიულ დისკურსს და ინდივიდუალურ თავისუფლებას არამხოლოდ უპირობო ჭეშმარიტებად, არამედ ყველაზე ძვირფას ფასეულობებად გვაწვდიდა. ღარიბებისა და დაბალი კლასებისათვის დამახასიათებელი ურთიერთობები კი, რომლებიც ძირითადად ეკონომიკურ და სოციალურ გამოწვევებზე იდგა, ყოველთვის ნაკლებად აინტერესებდა რეაქციონერულ ხელოვნებას, რადგან დრამის საფუძველი აქ ნაკლები იყო, ხოლო თუ აინტერესებდა, მხოლოდ იმიტომ, რომ მძიმე სოციალური რეალობის რომანტიზაციით შესაძლებელი გაეხადა დრამის კვლავწარმოება ისევ მდიდრებისთვის.

ლიბერალური სულისკვეთებით შეპყრობილი დრამატული ადამიანისათვის სიყვარული, მეგობრობა და სხვა ღირებულებები რატომღაც ინდივიდუალურ თავისუფლებაზე გადის, როგორც ფუფუნებაზე, მიიღო ის რაც გსურს, მიუხედავად იმისა, არსებობს თუ არა ამის ობიექტური საფუძველი. ტრადიციულ საზოგადოებას ისინი ძირითადად იმაში ადანაშაულებენ, რომ ისინი პატივს არ სცემენ ამ ღირებულებებს. სინამდვილეში, ლიბერალური ხარჯვისგან დაღლილმა სუბიექტებმა, საბოლოოდ აქ შეიძლება მივაგნოთ სიყვარულისა და მეგობრობის ნამდვილ (მატერიალურ) თანასწორ იდეალებს. ერთი შეხედვით პარადოქსალურია - მაგალითად, ერთი შეხედვით, შეუძლებელია თანასწორობაზე ვისაუბროთ ტრადიციულ ოჯახში, სადაც ქალი აუცილებლად ჩაგრულია, სავარაუდოდ ასევე ჩაგრული კაცის მიერ, როგორც დაბალი კლასის. თუმცა მეორეს მხრივ, სწორედ ეს კლასობრივი განმსაზღვრელი ავლებს მკაცრ საზღვარს იქ, სადაც ამ ჩაგვრაზე წინასწარ გარკვეული შეთანხმება არსებობს, თავის გადარჩენის მიზნით. თუ ვამბობთ, რომ ოჯახი კაპიტალიზმისათვის მნიშვნელოვან ფუნქციას ასრულებს, მაშინ უნდა ვაღიაროთ, რომ ნებისმიერი ცალკეული ღარიბისთვის,  ოჯახი თავის გადარჩენის საშუალებაა. ცხადია, როდესაც ვსაუბრობ შეთანხმებაზე, მხედველობაში არ მაქვს ამ უთანასწორობის ბრუტალური გამოვლინებები, როგორიცაა ფიზიკური ძალადობა და ასე შემდეგ. ამას თავისი გამომწვევი სოციალური და ეკონომიკური ფაქტორები აქვს და  ამასთან სხვაგვარად მოგვიწევს თვალის გასწორება. შეთანხმება თავისთავად, ერთად ბრძოლისაკენ თავის გადასარჩენად, აქ უფრო მეტად რაციონალური არჩევანია, ვიდრე ირაციონალური, მიუხედავად იმისა, რომ შესაძლოა ეს კავშირი კულტურულად სიყვარულის ტყავში იყოს გამოწყობილი. შესაბამისად, მარტივი დაყოფა  მჩაგვრელისა და ჩაგრულის შესახებ, აქ უფრო ღრმა და კომპლექსური ხდება.

მეორეს მხრივ, იქ, სადაც ნაკლებად ან საერთოდ არ არსებობს შეხება მატერიალურ სინამდვილესთან, ყოფით სირთულეებთან და თავის გადარჩენის საზღვართან,  მსჯელობა მიდის მარტივი კატეგორიებით - როგორიცაა მჩაგვრელი/ჩაგრული; კეთილი/ბოროტი; ცუდი/კარგი და ასე შემდეგ. შესაბამისად, არ არის გასაკვირი, რომ ამ კატეგორიებს გეომეტრიული კავშირი აქვს ერთი შეხედვით მათი სულისკვეთების საპირისპირო (ლიბერალურ) დიქოტომიასთან ბნელის და ნათელის სახით, უფრო კონკრეტულად კი ბნელი/პროგრესულის დაყოფასთან, რადგან ლოგიკა ერთია. შესაბამისად, ქართველი მემარცხენეების (როგორც ერთი მთლიანი ორგანიზმის, რომელშიც, რა თქმა უნდა, საკუთარ თავსაც მოვიაზრებ) ომი, უნდა ვაღიაროთ რომ კულტურული, და არა პოლიტიკური ომია. შემთხვევითი არაა, რომ ახალგაზრდების დიდი ნაწილი, ვინც ჭარბობს დღევანდელ მოძრაობებში, სწორედ ლიბერალური მეამბოხეობიდან მემარცხენეობაში გადმობარგებული მომთაბარეები არიან, რომელთაც უფრო მეტად თავგადასავლებისა და პირადი თავისუფლების იდეა ამოძრავებთ, ვიდრე საზოგადოებრივი, თუმცა ხშირად ისინი ამ პირად სულისკვეთებასთან დაპირისპირებული ინტერესების (საზოგადოებრივი) დამცველებად გვევლინებიან.

ეს დაპირისპირება მათ პირად ცხოვრებასა და საჯარო პოზიციონირებას შორის ნამდვილად არსებობს და შეუძლებელია, აქტივიზმის გარკვეულ ეტაპზე, ის პრობლემურად არ გამოვლინდეს. გარკვეული იდეოლოგიით ეგზალტაციასა და ჩამოყალიბებულ პოლიტიკურ აგენტად ყოფნას შორის სტრუქტურული ანტაგონიზმია. ეგზალტაცია დროებითი და დამაბრმავებელია, იდეოლოგიის ზედაპირი, სადაც ყოველი პირადი წინააღმდეგობის აქტი აკრძალული ხილის გასინჯვასავითაა, მაგრამ აქვს თუ არა ამ აქტებს პროგრესული საფუძველი პოლიტიკური მიზნების ველში? ცხადია, არა. მაგალითად, განაცხადი იმის შესახებ, რომ მე მჩაგრავენ - როგორც აქტივისტს, როგორც ქალს, როგორც უმცირესობას, ან როგორც მშრომელს, უპირისპირდება განაცხადს ჩაგვრის საერთო და ისტორიული კატეგორიის შესახებ. აქ უკვე ჩნდება „ჩვენ“ რომელიც საზოგადოებრივის და კერძოს დიქოტომიაში „მე“-ს უპირისპირდება: „ჩვენ ვიჩაგრებით ისტორიულად, როგორც სოციალური ინტერესების მქონენი/გამომხატველნი, ჩვენი ჩაგვრა კოლექტიური და ისტორიულია“. ერთი შეხედვით, წინააღმდეგობა თითქოს არ არსებობს, მაგრამ მეორეს მხრივ, ბრძოლის ეს ორი მეთოდი გამორიცხავს ერთმანეთს. მეორეში ავტომატურად მოიაზრება პირველი, ოღონდ არა კონკრეტულად, არამედ ზოგადად, გრძელვადიან პერსპექტივაში, პირველში კი მეორე საერთოდ არ იგულისხმება. პირველს აქვს ილუზია, რომ ახლავე შეუძლია მიიღოს თავისი კუთვნილი სამართალი, რაც ისტორიულად, შეუძლებელია - ეს ლიბერალური მეამბოხეობაა.

და გავიხსენოთ, რაზე დგას ლიბერალური მეამბოხეობა - თუ არა დრამაზე: მე მომექცნენ ცუდად, მე ვარ მსხვერპლი, მე ვერ გამიგეს, მე უარმყვეს. დრამა  თითქოს მდგომარეობის ექსკლუზიური კატეგორიაა პრივილეგირებული ახალგაზრდებისათვის, შინაარსის განურჩევლად.  რამდენადაც უფრო და უფრო მეტად იქცევა ის  ცხოვრების წესად, მით უფრო ცარიელი ხდება ის, შესაბამისად მით უფრო ხელოვნური ყოველგვარი დრამატულობაც, დაწყებული უბექგრაუნდო დეპრესიით (თავისთავად სევდიანი-ს სახეხატი) დამთავრებული ტრავმატული სექსუალური გამოცდილებების, ალკოჰოლისა და მსუბუქი ნარკოტიკების რომანტიზაციით და თვითდესტრუქციისაკენ მიმართულ იარაღად ქცევით. თუ ასეთ სიტუაციაში შესაძლებელია არსებობდეს თანმიმდევრული რევოლუციონერი აქტივისტი,  ის იტყოდა, რომ ენერგია, რომელსაც დრამაში - სიმულაციური ემოციების ძალით წარმოქმნაში ხარჯავ, საკუთარი და საერთო პოლიტიკური მიზნების დეკლარირებისაკენ უნდა მიმართო. უკეთეს შემთხვევაში კი პოლიტიკური ორგანიზებისაკენ. ეს ნიშნავს გარდაქმნა ეს ძალა საზოგადოებრივი პროგრესის მომტან ძალად.  მაგრამ რატომღაც, ამ უნიჭო მიქსით, რასაც ლიბერალური თავისუფლება და მემარცხენე ეგზალტაცია ერთად ქმნიან, ის მივიღეთ, რომ გარედან პოლიტიკური შინაარსით დატვირთული მოძრაობები, სინამდვილეში დრამით ორგანიზდება და არა საკუთარი თავის ეკონომიით, რაც ადვილად შესამჩნევია აქციებზე, ჩვენს ფეისბუქებზე, ჩვენს რეპრეზენტაციაში - თუ რა ტიპის ენერგიის ხარჯვითაა მიღებული შედეგი. თუმცა, ეს წერილი არ ემსახურება უმიზნო თვითკრიტიკას, რომელიც ზემოთნახსენები პრაქტიკების დაუფასებლობისკენაა მიმართული. პირიქით. სწორედ მარტივი კატეგორიებით აზროვნების, ცრუ დიქოტომიებისა და მზა პოზიციების გვერდის ავლით, უფრო ხარისხიანი დებატებისა და მსჯელობის წახალისებით, ის ჩვენი შემდეგი ნაბიჯების შესაძლო ფორმულირებას ემსახურება, იმისთვის, რომ ნელ-ნელა რაოდენობრივმა ზრდამ თვისობრივი ცვლილებაც მოგვცეს და ჩვენმა აქტივიზმმა - ნამდვილად პოლიტიკური შინაარსი შეიძინოს.

ამ ველში - დრამებისა და სიმულაციური დაპირისპირებების კვლავწარმოების ველში შეუძლებელია თანასწორობის იდეის პრაქტიკაში განხორციელება, რადგან ის ყოველთვის ღირებულებრივ დონეზე დარჩება. მხოლოდ მას შეუძლია ინდივიდუალური მარცხები ამ ველის მიღმა გაიტანოს, ვინც აცნობიერებს ამ მარცხების კანონზომიერებას, იმიტომ კი არა, რომ თვითონაა დამნაშავე, იმიტომ, რომ იცის, თუ რა ტიპის საბაზრო სისტემაში უწევს ცხოვრება - სადაც ყოველი ურთიერთობა ან ერთმანეთის ფლობის, ან ერთმანეთის გამოყენების სურვილითაა ნაკარნახევი. რთულია მეგობრობის და სიყვარულის კატეგორიებს ასეთი სახელები დაარქვა, თუმცა მეორეს მხრივ, ისინი თავად დაგიმტკიცებენ რანი არიან თანამედროვე კაპიტალიზმში. მხოლოდ ასეთი ურთიერთობებისა და სურვილებისგან დისტანცირებით მიიღწევა მეგობრობისა და სიყვარულის შედარებით ნამდვილი კატეგორიები, თუნდაც ეს იყოს ყბადაღებული ამხანაგობა - სადაც ინდივიდუალურ სურვილებს ჯგუფური თვითცენზურა (თვითეკონომია) ცვლის, სადაც თანასწორობისაკენ გასავლელი გრძელვადიანი გზა ანაცვლებს რომანტიულ დისკურსს, ფლობასა და კონკურენციაზე აგებულ, ძალაუფლებრივი მისწრაფებებით, მანიპულაციითა და რეპრეზენტაციით ნაშენ კავშირებს და შესაბამისად დრამებს - რადგან მიზანი აქ  უფრო დიდია, ვიდრე ინდივიდუალური მე - ან ინდივიდუალისტური „ჩვენ“ - არა ერთმანეთის გამოყენება, არამედ ერთად ბრძოლა საზოგადოებრივი ინტერესებისათვის - სადაც ის, რისთვისაც იბრძვი, რაც გამოძრავებს, სულაც არაა შენი საკუთრება, და არც ვინმე სხვისი, არამედ საერთოა და შესაბამისად, აღარ არსებობს „ნადირობის“ საფუძველი.

რევოლუციური აქტი, პირველ რიგში ამ კატეგორიებისაგან შეძლებისდაგვარად დისტანცირებას ნიშნავს, რამდენადაც ეს საერთოდ შესაძლებელია ჩვენს სოციალურ ცხოვრებაში. ფემინიზმი, რომელიც უფრო და უფრო მეტად შემოდის ჩვენთან, როგორც ინდივიდუალისტური აქტივიზმის ერთ-ერთი პასაჟი, სინამდვილეში, სწორედ ამ კატეგორიების სწორი თვითანალიზის შედეგად შეიძლება აიგოს. სხვა შემთხვევაში, ასეთი ტიპის თეორიული ან აქტივისტური წინსწრება შესაძლოა, მავნეც კი იყოს ისტორიული პერსპექტივიდან, რაც არ უნდა გვიანი გვეჩვენებოდეს ის ჩვენ აქ და ახლა. კვანძიც სწორედ იქ იხსნება, სადაც ჩვენ განმანთავლისუფლებელი თეორიებისა თუ მემარცხენე ჯგუფების ისტორიულ შეცდომებს აღარ გავიმეორებთ, არამედ, უკეთეს შემთხვევაში, ჩვენს საკუთარ შეცდომას დავუშვებთ, რაც ცალსახად პროგრესული იქნება გრძელვადიან პერსპექტივაში ბრძოლისათვის. მაგალითად, როგორც ზემოთ ვახსენეთ, ჩაგვრა, როგორც ცნება, რომელიც აერთიანებს მის ყველანაირ გამოვლინებას ყველგან და ყოველთვის,  არ არის პოლიტეკონომიური ფენომენი. ის გვერდითი მოვლენაა პოლიტეკონომიური პროცესებისა და გარდა ამისა, დიალექტიკურია იმდენად, რამდენადაც სინამდვილეში შეუძლებელია ჩაგვრის ზოგადად ცნებითად მოხელთება აქტივიზმის კატეგორიაში, გამომდინარე იქიდან, რომ ჩაგრული/მჩაგვრელის დიქოტომია ჩვენ მხოლოდ ისტორიულ კატეგორიებში გვაქვს მოცემული და არა ინდივიდუალურ, კონკრეტულ კატეგორიებში. შესაბამისად, ყველა ჩაგრული ჯგუფისთვის ერთდროულად ბრძოლა - რასაც ითხოვენ ხოლმე მემარცხენეებისაგან, სინამდვილეში არა პროგრესული, არამედ ზოგჯერ შეიძლება რეგრესული მოთხოვნაც იყოს, რადგან ამ შემთხვევაში, მხოლოდ ობიექტურმა ისტორიულმა და პოლიტეკონომიურმა საზომებმა შეიძლება მოგვცეს ზუსტი გაყოფა, ვინ ჩაგრულია, როგორც საზოგადოებრივი ინტერეს-ჯგუფი და ვინ არა, როცა ჩაგრულებს და მჩაგვრელებს შორისაც ჩაგვრის სხვადასხვა პრაქტიკები მოქმედებს. ამ დიალექტიკურ მთელში, ჩაგვრა, როგორც აქტივიზმის ქვაკუთხედი, აბსურდულად გაბნეულია და უფრო ხშირად, ეს მოთხოვნა ჩაგვრის წინააღმდეგ დარაზმვისა, განსაკუთრებით კი მაშინ, როდესაც საქმე ინდივიდუალურ შემთხვევებს ეხება, ლიბერალური ზედაპირულობით უფროა ნაკარნახევი (როგორც ზემოთ ვახსენეთ, მარტივი კატეგორიებით ან მზა დიქოტომიებით აზროვნებით) ვიდრე პროგრესული მემარცხენეობით, რომელსაც ხედვა ანუ პროექტი აქვს ან შეიძლება ჰქონდეს მომავლისა, წარსულის სიღრმისეულ ისტორიულ ანალიზზე დაყრდნობით, შესაბამისად ის გადის მხოლოდ მორალური ჩარჩოდან და თავისუფლდება ეგზალტაციის, დრამისა და ყველაფრის მოხელთების სულისკვეთებისაგან, რადგან ზოგადი მორალის მიღმა, პრიორიტეტები თავად ისტორიას აქვს გამოკვეთილი.  - ერთი შეხედვით, ეს მოსაზრება ისეთივე კონსერვატიულია, როგორც ის ტრადიციები, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ. მაგრამ ეს მხოლოდ იმ აზრობრივ ველში, სადაც სიახლეა პროგრესული და სიძველე კონსერვატული, მარტივი დაყოფით, და არა ადეკვატურობა /რელევანტურობა. მთელი პოსტმოდერნული ფილოსოფია იდგა და დგას ამ არჩევანის წინაშე - სიახლე თუ რელევანტურობა, სწორედ ამ ფასეულობათა შეუთავსებლობის გამო (ისტორიული აუცილებლობა/ინდივიდუალური სურვილი)

ამგვარი მოსაზრებების მიმართ წარმოქმნილი უსამართლობის შეგრძნება, რომელიც ზედა აბზაცში განვავითარე, ხშირია ეგზალტაციის ეტაპზე, რომელიც საეჭვოდ გავს ბავშვობის ადრეულ ეტაპზე მახასიათებელ უსამართლობის შეგრძნებას (როცა ყველაფერი გინდა, მაგრამ შეუძლებელია ერთდროულად გქონდეს ყველაფერი; ან გინდა ყველაფერი, მაგრამ მშობლები ვერ გიყიდიან ყველაფერს) ამ დროს, საკმაოდ რთულია ეს აღიქვა ცრუ ან ილუზორულ ემოციად, რადგან მას განიცდი. მაგრამ იგივენაირად განიცდი დრამას, რომელიც არ არსებობს. შესაბამისად, სანამ ეს ეტაპი არ გაივლის, ანუ იდეოლოგიის ზედაპირი სიღრმეში არ ჩაგითრევს, სადაც მუდმივ გახმოვანებას მუდმივი გადამოწმება ანაცვლებს, შენ აუცილებლად დაუპირისპირდები ყველას, ვინც გეტყვის, რომ შენი ბრძოლა არასწორია. მეორეს მხრივ, სანამ მთელი შენი ენერგია ამ დაპირისპირებაში იხარჯება, შენ ვერ მიმართავ საკუთარ თავს ნამდვილი პოლიტიკური რეფლექსიის წარმოებისკენ თუ ორგანიზებისკენ, ანუ ვერ იქცევი პოლიტიკურ სუბიექტად. თვითხარჯვის, თვითეკონომიის საჭიროება სწორედ ამაშია - ერთის მხრივ, საკუთარი ენერგიის გაფრთხილებაში რეალური რევოლუციური აქტებისაკენ, მეორეს მხრივ კი სწორ პრიორიტეტიზაციაში, რაც, რასაკვირველია, არ მოდის ინდივიდუალური ემოციური განცდებისაგან, სიმპათიების ან სურვილებისგან, არამედ ისტორიული გარემოებებიდან, რაში სიღრმისეულად გაცნობიერებასაც, თავის მხრივ, არც ისე ცოტა დრო და შრომა სჭირდება.