გიგა ბოკერიას ელენე ხოშტარიას ვაკეში მდებარე ოფისში შევხვდი. ჩვეულებრივი, კორპუსის მეორე სართულზე განთავსებული, უბრალოდ, თუმცა გემოვნებით მოწყობილი ბინა მთავარი ოპოზიციური ფრაქციის სამუშაო სივრცის შთაბეჭდილებას ნამდვილად არ ახდენს. მთელი დღის განმავლობაში მიმდინარე შეხვედრების მიუხედავად, "ნაციონალური მოძრაობის" ერთ-ერთი ყოფილი ლიდერი დაღლილობას არ იმჩნევს, ენერგიულ სტილში პასუხობს კითხვებს და გამუდმებით ცდილობს ინტერვიუს პროცესი თავად მართოს...
რატომ ვერ შეინარჩუნა ერთიანობა „ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ“?
იმიტომ, რომ განსხვავებები მიხეილ სააკაშვილსა და მის გუნდთან ფუნდამენტური აღმოჩნდა. აღმოჩნდა, რომ მიხეილ სააკაშვილს არ სურდა ერთიანობის შენარჩუნება, თავადვე თქვა, რომ კარგია, რაც მოხდა. ამ დამოკიდებულებას ის მთელი კონფლიქტის განმავლობაში ამჟღავნებდა - მას სურდა პარტიიდან გაეძევებინა ის ადამიანები, რომლებიც მის პოლიტიკურ პოზიციას, მის სურვილს ან კაპრიზს არ დათანხმდებოდნენ.
თუმცა მთავარი მიზეზი მაინც ის განსხვავებებია, რაც ამ პერიოდში ჩამოყალიბდა, გამოკრისტალდა.
ჩამოვთვალოთ…
მიზეზი ბევრია. თუმცა რამდენიმე მათგანი არის საკვანძო.
ერთი უკავშირდება იმ გზას, საითაც უნდა წავიდეთ. მიხეილ სააკაშვილმა დაადასტურა დამოკიდებულება არჩევნების მიმართ. როდესაც მან პრაქტიკულად თქვა, რომ არჩევნებს აზრი არ აქვს.
ივანიშვილის რეჟიმი რეპრესიული მეთოდებით გვებრძვის. არჩევნები არ იყო არც თავისუფალი, არც სამართლიანი: მოსყიდვა, დაშინება, სუს-ი, კრიმინალი - ყველაფერი გამოიყენეს. მაგრამ ჩემი პრინციპული მოსაზრება და რეალისტური, განხორციელებადი ამოცანაცაა, რომ მივაღწიოთ იმ ტიპის მხარდაჭერას, როდესაც ივანიშვილი ამ მეთოდებითაც ვერაფერს გახდება.
ეს განსხვავება უკავშირდება პარლამენტში შესვლის საკითხსაც. საკითხს, რომელმაც ამ დაპირისპირების ყველაზე მწვავე ეტაპი გახსნა. აქაც ჩემი ძალიან მყარი აზრია, რომ პარლამენტის ტრიბუნიდან ბრძოლა, მიუხედავად იმ პირობებისა, რაც ივანიშვილის რეჟიმმა შექმნა, ერთადერთი სწორი გზაა.
კიდევ ერთი სხვაობა ჩვენ შორის, არის შეხედულება იმის თაობაზე, თუ როგორ უნდა იმართებოდეს პარტია. 2012 წლამდე, ვარდების რევოლუციის შემდეგ, იყო ასეთი მოდელი: ძლიერი ლიდერი და მისი მცირე გუნდი, რომელიც გადაწყვეტილებებს იღებდა. ეს არ იყო ისე, როგორც ახლაა, როდესაც ივანიშვილს, რაც სურს იმას აკეთებს - ყოველთვის მწვავე დისკუსიები იყო - მაგრამ ვიწრო ჯგუფში.
თქვენც, მათ შორის...
კი, ნამდვილად. ამ მოდელმა რაღაც ეტაპზე, იმ პირობებში, როდესაც შევარდნაძის მმართველობის დასრულებისას ნანგრევებზე აშენდა სახელმწიფო, ეფექტურად იმუშავა. მაგრამ საბოლოო ჯამში ეს არ იყო სწორი მოდელი, სწორი ის გზაა, რომელიც გაიარა ძველი ლიბერალური დემოკრატიის ქვეყნებმა, სადაც პროცესები ინსტიტუციონალიზებულია. თუნდაც მწვავე დისკუსიის შედეგად, მაგრამ მაინც პატარა ჯგუფში მიღებული გადაწყვეტილებები ყოველთვის ატარებს ისეთი ჩავარდნების გაპარვის რისკს, როგორიც ჩვენ დავუშვით. და ეს ჩავარდნები იყო ძალიან სერიოზული.
საერთო ჯამში, რაც ვარდების რევოლუციის შედეგად მოხდა, ცალსახად დადებითი მოვლენა იყო. ქვეყანა გადარჩა უფსკრულის პირას. საფუძველი ჩაეყარა თანამედროვე სახელმწიფოს, თანამედროვე ლიბერალურ დემოკრატიას და ეს ხელისუფლების მშვიდობიანი, არჩევნების გზით გადაცემით დასრულდა. ამ პროცესებში იყო ჩავარდნები, რომლებიც გამოწვეული იყო იმითაც, რომ გადაწყვეტილებები ვიწრო წრეში მიიღებოდა.
იმის გაანალიზებასა და ამომრჩევლებამდე მიტანას, რა შეცდომები დაუშვი; და ახსნას - როგორ აპირებ გზის გაგრძელებას - სააკაშვილი თავზე ნაცრის დაყრას ეძახის:
წარსულის სწორი შეფასება ის გზაა, რომლითაც შეგიძლია სწორად დასახო მომავალი.
თქვენ ამბობთ, რომ საწყის ეტაპზე, სახელმწიფო ინსტიტუტების მშენებლობისას, ამ ტიპის მმართველობამ ეფექტურად იმუშავა, ანუ თქვენთვის მისაღებია რამდენიმე ადამიანის ხელში გადაწყვეტილებების მიღების შესაძლებლობის მოქცევა, ოღონდ, ისტორიული მოცემულობის კონკრეტულ ეტაპებზე?
არა, რა თქმა უნდა, არა. საბოლოო ჯამში ასე არ მივიჩნევ. უბრალოდ ვფიქრობ, რომ იმ ვითარებაში, რომელიც 2003 წელს იყო შექმნილი, ამან გარკვეული დადებითი ეფექტი მოიტანა. საბოლოო ჯამში სწორ მოდელად ინსტიტუციონალიზებული მმართველობა მიმაჩნია. სადაც გადაწყვეტილების მიღება ინსტიტუტების მეშვეობით ხდება.
ბევრი რამ მოხერხდა ისეთი, რომელსაც ბევრი მიმომხილველი ვერ წარმოიდგენდა, მაგალითად, ის, რომ პოლიცია ქრთამს არ აიღებდა, რომ ინსტიტუტები მოქალაქეებს სერვისს კორუფციის გარეშე შესთავაზებდნენ, რომ კრიმინალი დამარცხდებოდა, მაგრამ გადაწყვეტილებების მიღების ინსტიტუციონალიზაცია ნამდვილად ვერ შევძელით.
2012 წელს, როდესაც ხელისუფლება არჩევნების გზით გადავაბარეთ, ჩვენ პარტიაში დავიწყეთ ტრანსფორმაცია. ეს ტრანსფორმაცია გულისხმობს, ამ ინსტიტუციონალიზაციას, წესებისა და ტრადიციების შექმნას. ეს ლიდერის გაუქმებას არ ნიშნავს. ლიდერს პოლიტიკური წონა ყოველთვის აქვს. მაგრამ ეს წონა მოქცეული უნდა იყოს ჩარჩოში. აქ ჩამოყალიბდა არსებითი განსხვავებები.
ამ განსხვავებას ებმის სხვებიც: მაგალითად, სიის ფორმირების საკითხი. ცხადია, რასაც სააკაშვილი ამბობს, აბსოლუტური სიცრუეა, რომ სიის ფორმირებაში არ მონაწილეობდა, და რომ სია მე დავწერე და ა.შ. მაგალითად, კონკურენციას თავისივე ნებით ჩამოშორდნენ გივი თარგამაძე და გოკა გაბაშვილი, რადგან სააკაშვილის მოთხოვნა იყო ამგვარი, სხვა მრავალთა შორის. ეს მას დავუთმეთ. რაც არ დავუთმეთ, უკავშირდებოდა არა პერსონებს, არამედ წესს. ჩვენ დავნერგეთ წესი, რომ სია წინა არჩევნების შედეგების მიხედვით უნდა დაკომპლექტებულიყო, იმის მიხედვით, რომელმა რეგიონმა როგორი შედეგები დადო. აქაც ლიდერის ფუნქცია კი არ უქმდება. ლიდერს აქაც შეუძლია თავისი პოლიტიკური წონა დადოს ამა თუ იმ ფიგურის უკან და თქვას, რომ აი ამ რეგიონიდან ეს უნდა წარმოადგენდეს პარტიას პარლამენტში. მაგრამ ისე არ უნდა მომხდარიყო, რომ სააკაშვილს დაეწერა სია, როგორც ზოგიერთს სურდა. სააკაშვილი იმასაც ამბობდა, რომ თავად დაწერა სია და აქებდა სიის წევრებს, ნახეთ რა მაგარი ხალხი შევიყვანეო. ესეც არ იყო ბოლომდე მართალი. ისევე, როგორც სიცრუე იყო, როდესაც სააკაშვილის თქმით, მან არ იცოდა, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ ბლოკის სახით რეგისტრირდებოდა. ვის სჯერა ამის? გადაწყვეტილება პოლიტსაბჭოზე იქნა მიღებული. დავიჯერო, აკო მინაშვილმა ან ნუგზარ წიკლაურმა სააკაშვილს ეს არ გააგებინეს? ამ თემაზე მასთან თვითონაც მისაუბრია.
რატომ დარეგისტრირდა პარტია ბლოკად?
იმიტომ, რომ მეტ რესურსს იღებს.
ბიუჯეტიდან...
დიახ.
ეს სწორი ქცევაა?
ეს სხვა თემაა. კანონმდებლობის ნორმაა. თვითმმართველობის არჩევნების წინაც ასე მოვიქეცით.
ეს ნიშნავს იმას, რომ ბლოკში შემავალი მეორე პარტია ხდება კვალიფიციური სუბიექტი, რომ დამატებით დაფინანსებას იღებს ბიუჯეტიდან, ეს ხომ საკანონმდებლო ხვრელის გამოყენებაა...
ეს ხვრელი საკანონმდებლო ცვლილებით „ქართულმა ოცნებამ“ შექმნა.
და თქვენ იყენებთ...
ყველა იყენებს, ეს ბუნებრივია.
კი, იყენებენ, მაგალითად, "პატრიოტთა ალიანსთან" ბლოკის ქონის გამო საბიუჯეტო დაფინანსებას 5 თუ 6 სუბიექტი იღებს...
როდესაც თქვენ გიპირისპირდებათ მილიარდერის პარტია, რომელიც ყველაფერს აკონტროლებს, და რომელმაც გააღრმავა ეს ხვრელი, და რომლის მეშვეობითაც ვნახეთ, რა ქნეს მრეწველებთან დაკავშირებით...
და ამ ხვრელის მეშვეობით, რომელსაც თქვენც იყენებთ ბიუჯეტიდან პოლიტიკური სუბიექტების დაფინანსება გაორმაგდა...
თავი რომ დავანებოთ, რეპრესიებს, ზეწოლას, დაშინებას, კრიმინალს და ა.შ. ამ უთანასწორო ბრძოლაში, თქვენ ნახეთ რამხელა განსხვავება იყო რესურსების მიხედვით ქაღალდებზეც კი. ბუნებრივია, ჩვენ ვცდილობთ, მეტი რესურსი გვქონდეს უთანასწორო კონკურენციისას. მაგრამ მე სხვა რამეზე ვსაუბრობდი, იმაზე თითქოს სააკაშვილმა არ იცოდა ბლოკის არსებობის შესახებ, რაც არის მტკნარი სიცრუე.
რომ შევაჯამოთ: არჩევნების გზა, პარლამენტში ბრძოლა, დემოკრატიული პრინციპები საკუთარი პარტიის შიგნით, ლიდერის როლი, წარსულის ჩავარდნების, ზოგიერთი სერიოზული ვარდნის ანალიზი, რათა მომავალშიც იგივე არ განმეორდეს, არის ჩვენს შორის არსებული ფუნდამენტური სხვაობა.
სააკაშვილი ამბობს, რომ ჩვენ ვუღალატეთ იდეას. რომელ იდეას ვუღალატეთ? თუ მე მიმაჩნია, რომ იმ პირობებში, როდესაც პოლიტიკური რეპრესიების გამო სააკაშვილი ვერ ჩამოდის საქართველოში, სხვა ქვეყნის ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიის ლიდერია, და როცა შეუძლებელია ორ ქვეყანაში ერთდროულად იყო ოპოზიციური პარტიის ლიდერი, და მივიჩნევ, რომ ამ დროს დავით ბაქრაძე უნდა ყოფილიყო ენმ-ის თავმჯდომარე, ეს არის ღალატი? უპირობო ლიდერები არ არსებობენ. ლიდერი მანამდე უნდა აღიარო, სანამ ის იმ იდეებს მიჰყვება, რომლებიც შენ სწორად მიგაჩნია.
წარსულის გააზრებაზე და შეცდომებზე საუბრობდით. თქვენთვის მთავარი შეცდომა მხოლოდ ისაა, რომ გადაწყვეტილებებს ვიწრო ჯგუფი იღებდა?
არა. მე ეს მაგალითი თვალსაჩინოებისთვის მოვიტანე, რომ როდესაც ნულიდან იწყებ სახელმწიფო ინსტიტუტების მშენებლობას, თუ ამ პროცესზე მონიტორინგი სუსტია, თავად ამ ინსტიტუტებში იღებ პრობლემებს, იქნება ეს პენიტენციური სისტემა, პროკურატურა, სპეცსამსახურები თუ სასამართლო.
მოდი, „პრობლემებს“ განსაზღვრებები მივანიჭოთ. აღიარებთ თუ არა იმას, რომ თქვენი მმართველობისას ადამიანის უფლებები მასიურად მკვეთრად ილახებოდა?
არა, მაგ ფორმულირებას არ ვეთანხმები. ჯერ ერთი არასწორია კონტექსტი. აქედან შეიძლება გამომდინარეობდეს, რომ ვარდების რევოლუციამ მოიტანა ადამიანის უფლებების მასობრივი რღვევა?
ვარდების რევოლუციის შედეგზე არ ვსაუბრობ, თქვენი უშუალო მართვის შედეგებზე მაქვს აქცენტი.
ჰოდა ეს არასწორია. ვარდების რევოლუციამდე ეფექტური სახელმწიფო არ გაგვაჩნდა, მაგრამ ადამიანის უფლებების მხრივ გვქონდა კატასტროფული მდგომარეობა.
დიახ, მაგრამ მე თქვენი მმართველობის შესახებ გეკითხებით.
და გამოგდით, რომ რევოლუციამდე იყო დემოკრატია და რევოლუციამ ამ გზიდან გადაგვახვევინა. რაც არა სწორია.
არა, ასე არ გამომდის. მე გეკითხებით: თუნდაც მხოლოდ პენიტენციური სისტემა რომ ავიღოთ, არ ეთანხმებით, რომ ადამიანის უფლებები მკვეთრად და მასობრივად ირღვეოდა?
ამას შეგიძლიათ დაარქვათ, რომ პენიტენციურ სისტემასა და პროკურატურაშიც სერიოზული პრობლემა იყო ადამიანის უფლებებთან დაკავშირებით.
და ეს პრობლემები რამ შექმნა?
ეს კი არ შექმნილა, ვერ გადაილახა. შეიქმნა სახელმწიფო ინსტიტუტები. ერთ-ერთი უმწვავესი დაპირისპირება პენიტენციური დაწესებულებაში მიმდინარეობდა, სადაც ბრძოლა ორგანიზებულ დანაშაულთან გაჩაღდა. ოღონდ ამ დანაშაულსა და ქურდულ სამყაროს რომ დაამარცხებ, და ეს აუცილებელია, რადგან კრიმინალური სამყარო უკიდურესი საფრთხეა თავად ადამიანის უფლებისთვის, მერე თუ მის მაკონტროლებელ მექანიზმს არ შექმნი, ეს ადამიანები თავად ჩაიდენენ დანაშაულს, ისე, რომ მერე ვეღარაფერს ვეღარ იზამ. იმიტომ შეიქმნა ინსტიტუტები, იმიტომ მოიგონა მსოფლიომ ეს მექანიზმები, რომ პერსონებზე არ შეიძლება იყოს დამოკიდებული ვითარება.
და ეს დანაშაულები ხომ ჩადენილია? - კიდევ ვუბრუნდები ჩემს ფორმულირებას ადამიანის უფლებების მასობრივ რღვევასთან დაკავშირებით.
ამ წინადადებას ცალკე აღებულს არ ვეთანხმები. ეს წლები ხასიათდებოდა სახელმწიფო ინსტიტუტების შექმნის პროცესით, როდესაც დაშვებულ იქნა შეცდომა, რომ ეფექტური გამაკონტროლებელი ინსტიტუტების არარსებობის გამო ადამიანის უფლების კუთხით, სხვადასხვა ადგილებში სერიოზული პრობლემები შეიქმნა.
თქვენ ინტერვიუ გამოგდით ძირითადად წარსულის ანალიზზე, მაგრამ როგორიც არ უნდა იყოს თქვენი ან ჩემი ფორმულირება, როდესაც პოლიტიკურ ძალას აქვს ამბიცია, რომ წინ წარუძღვეს ქვეყანას, და ჩვენ ასეთი ამბიცია გვაქვს, სწორედ ხალხმა და თვითონ ჩვენვე უნდა ვიცოდეთ, რა სერიოზული ჩავარდნა იყო, რა გზით უნდა წავიდეთ და როგორ გამოვიყვანოთ ქვეყანა იმ მძიმე ჭაობიდან, რომელშიც ის ივანიშვილმა ჩააგდო.
თქვენ პარლამენტში „ნაციონალური მოძრაობის“ სიით მოხვდით. ამ ფაქტიდან 3 თვის შემდეგ პარტიას ტოვებთ. ფიქრობთ თუ არა, რომ თქვენი დეპუტატის მანდატის წონა ამ სამი თვის შემდეგ არ შეცვლილა?
არ მესმის, რას გულისხმობთ პოლიტიკური მანდატის წონაში. მე ვფიქრობ, რომ ის გუნდი, რომელიც ამ უსამართლო არჩევნებში პარლამენტში მოხვდა, უნდა ატარებდეს იმ პრინციპებს, რა პრინციპებისთვისაც აგვირჩიეს. ჩვენ ვართ ის გუნდი, რომელიც აგრძელებს იმ პრინციპების დაცვას, რის გამოც აგვირჩიეს, რასაც ამდენი წელიწადი ვქადაგებდით, რისიც გვჯეროდა; და არა ის გუნდი, რომელიც აზრითაც, როგორც ბელადი იტყვის, ისე უნდა გადაწყდეს ყველაფერი. რომელსაც არ სჯერა არჩევნების, თუნდაც ძალიან უსამართლო პირობებში.
მინდა ერთ რამეს გავუსვა ხაზი, საბოლოო ჯამში, ის, რაც ვარდების რევოლუციის შემდეგ მოხდა, იყო არათუ უბრალოდ დადებითი მოვლენა, არამედ ამან საფუძველი ჩაუყარა თანამედროვე ლიბერალურ დემოკრატიულ სახელმწიფოს. ყველა მინუსის მიუხედავად, ჩემი საერთო შეფასება ცალსახაა. ჩემთვის დიდი პატივი იყო, რომ მქონდა შანსი, ამაში მონაწილეობა მიმეღო. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ არ მესმოდეს, სად ჩავვარდით და რა აღარ უნდა გავაკეთოთ მომავალში.
ლიბერალური დემოკრატია ახსენეთ, ავიღოთ, მაგალითად, დამოუკიდებელი სასამართლო, ეს ხომ ამგვარი დემოკრატიის აუცილებელი მდგენელია?
დიახ.
იყო ასეთი სასამართლო?
არა. ჩვენ ვერ მივაღწიეთ იმას, რომ სისხლის სამართლის საქმეებში სასამართლო საკმარისად დამოუკიდებელი ყოფილიყო და წინააღმდეგობა გაეწია პროკურატურისთვის. ნაფიც მსაჯულთა ინსტიტუტიც შემოვიღეთ ძალიან გვიან.
და ალბათ მიიჩნევთ, რომ სასამართლო დამოუკიდებელი დღემდე არ არის.
კი, ნამდვილად. სამწუხაროდ, ასეა.
ჩემი წინა კითხვა რიტორიკულ ხასიათს ატარებდა. ცხადია, ვიცოდი, რასაც მიპასუხებდით, მაგრამ კითხვა დაგისვით, რათა თქვენივე სიტყვებიდან ამოვიდე და ისე გკითხოთ, დღეს, როცა გიგი უგულავა თავისუფალია, ბიძინა ივანიშვილის გარეშე ეს გადაწყდებოდა?
არა, რა თქმა უნდა.
და რას უნდა ეიძულებინა ივანიშვილი, რომ ეს ნაბიჯი გადაედგა?
იმავე ფაქტორებს, რამაც აიძულა, რომ რეპრესიები ბოლომდე ვერ გაეტარებინა. რის გამოც მე ვზივარ თქვენ წინაშე, ნიკა მელია არ არის დაჭერილი. მას რეპრესიების ფართო გეგმა აქვს, მაგრამ ახორციელებს ეტაპობრივად და ანგარიშს უწევს შიდა კონიუნქტურასაც და, რაც მთავარია, საერთაშორისო ზეწოლასაც.
ანუ თქვენ ამბობთ, რომ საერთაშორისო საზოგადოებამ გავლენა მოახდინა ბიძინა ივანიშვილზე, რომ მას გავლენა მოეხდინა სასამართლოზე?
მნიშვნელობა არ აქვს, როგორ სიტყვებს შევარჩევთ. კი, ეს საკვანძო ფაქტორი იყო. ჩვენ არაერთი პოლიტპატიმარი გვყავს. ყველა უნდა იყოს გათავისუფლებული. სხვადასხვა პოლიტპატიმართან დაკავშირებით არსებობს სხვადასხვა შიდაკონიუნქტურა და გარეფაქტორები. უგულავას შემთხვევაში ჩვენივე სასამართლო სისტემის შიგნით გვიჭირავს ხელში გადაწყვეტილება, რომ უგულავას ფუნდამენტური უფლება დაირღვა. ვგულისხმობ საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებას. და ეს მოვასწარით, ვიდრე ივანიშვილი საკონსტიტუციო სასამართლოზე კონტროლს აიღებდა. გვაქვს სტრასბურგის გადაწყვეტილება ვანო მერაბიშვილის საქმეზე და ველოდებით დიდი პალატის გადაწყვეტილებას, ყველა სხვა პოლიტპატიმართან დაკავშირებით ჩვენ ბრძოლას გავაგრძელებთ.
მოდით კონკრეტული პოლიტიკური პროცესი ფაზლის სახით წარმოვიდგინოთ. ნაციონალური მოძრაობა გაიყო. ერთ მხარეს დარჩა ქარიზმატული ლიდერი, ხალხოსნური იმიჯით შემოსილი მიხეილ სააკაშვილი, მეორე მხარეს - თქვენ. თუმცა ამ გუნდს აქვს პრობლემა, მას აკლია სახალხო ლიდერი, ქარიზმით აღჭურვილი პერსონა...
ამ შეფასებას არ ვეთანხმები. თუ კვლევებს შეხედავთ, ამ თვალსაზრისით დავით ბაქრაძის პოზიციები ძალიან ძლიერია...
თუმცა თქვენ ალბათ დამეთანხმებით, რომ გიგი უგულავა თქვენთვის დიდი ძალა იქნება.
უდავოდ დაგეთანხმებით, რომ ეს არა მხოლოდ ჩვენი პოლიტიკური ძალისთვის, არამედ მთელი ქვეყნისთვის უმნიშვნელოვანესი ფაქტორი იქნება.
...ციხიდან თავისუფლდება გიგი უგულავა, რომელსაც აქვს პოტენციალი იყოს ქარიზმატული ლიდერი, ამასთან ის შემოსილია პოლიტიკური პატიმრის მანტიით...
მანტიით კი არ არის შემოსილი, მართლა იჯდა ციხეში.
დიახ, მაგრამ ტერმინ პოლიტიკურ პატიმარზე ჩამოყალიბება რთულია, პოლიტპატიმრის ცნების განსაზღვრისას მე საერთაშორისო სტანდარტს ვეყრდნობი...
სწორედ ამ სტანდარტებში ჯდება გიგი უგულავას შემთხვევაც...
დავაზუსტებ, პოლიტპატიმრის ცნების განსაზღვრისას ვერ დავეყრდნობი იმ სტანდარტს, რომელიც „ქართულმა ოცნებამ“ შექმნა.
არა, ამათი სტანდარტი საერთოდ არ არსებობს. ამათი სტანდარტი იყო ის, რომ ყველა, ვისზეც იტყვი, რომ არ ეთანხმებოდა მთავრობას, მაგალითად, კვიციანი, რომელმაც ამბოხება მოაწყო, არის პოლიტპატიმარი. არა, ცხადია, პოლიტპატიმარი არის ადამიანი, რომლის საქმეშიც მკაფიოა პოლიტიკური დაკვეთა, და რომლის უფლებები ფუნდამენტურად დაირღვა. მაგრამ ეს ცალკე დისკუსიაა და ფაზლზე საუბარი დავასრულოთ...
ფაზლი დასრულდა იმით, რომ გიგი უგულავა გარეთაა და მისი პოლიტიკურ სივრცეში დაბრუნება კარგად დაემთხვა თქვენს გამოყოფას.
„კარგი დამთხვევა“ რას ნიშნავს? თუ პირიქით შევხედავთ, თუ როგორ გამოიყენეს ეს ჩვენმა შიდაპარტიულმა ოპონენტებმა, ვიღაცამ შეიძლება თქვას, რომ ცუდად დაემთხვა. კარგი ის იქნებოდა, ერთი წლის წინ რომ გამოსულიყო ციხიდან ან საერთოდ ვერ დაეჭირათ. მაგ ლოგიკას არსად მივყავართ. მაგ ლოგიკით მე ან ნიკა მელიას თუ ხვალ დაგვიჭერენ, მაშინ მოღალატეები არ ვიქნებით, თუ არ დაგვიჭერენ, მაშინ ვიქნებით?
გვაქვს რეპრესიული რეჟიმი, რომელიც ცდილობს ოპონენტების შევიწროებას. მაგრამ ჩვენ გვაქვს გარკვეული ინსტრუმენტები. რაზეც უკვე ვისაუბრე.
თუმცა ივანიშვილს რომ მოსურვებოდა, გაუჭირდებოდა უგულავას პატიმრობის თუნდაც რამდენიმე თვით გახანგრძლივება?
მაშინ გამოდის, რომ ივანიშვილი წყვეტს, ვინ არის მოღალატე და ვინ არა.
ან ცდილობს მიხეილ სააკაშვილის მოწინააღმდეგე ფრთა გააძლიეროს. ასეთ დროს ემთხვევა თუ არა ერთმანეთს თქვენი ინტერესები?
ანუ თუ ჩვენ პოლიტპატიმრების გამოშვებას ვცდილობთ, ჩვენი ინტერესები ივანიშვილისას ემთხვევა?
არა, ცხადია. მაგრამ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში ივანიშვილის ინტერესი იყო თუ არა სააკაშვილის მოწინააღმდეგეთა გაძლიერება?
ეს კლასიკური შეთქმულების თეორიაა. ჩვენ წლებია ვიბრძვით პოლიტპატიმრების გამოყვანისთვის და ხელს ვუშლით ახალი პოლიტპატიმრების გაჩენას. რაღაცას ვახერხებთ, რაღაცას ვერა. და ამ პროცესში ივანიშვილი როდის რა გადაწყვეტილებას მიიღებს, ჩვენი ბრძოლის შედეგად თუ მისივე რაიმე მოსაზრებით, არ აქვს მნიშვნელობა მის თავში რა არის - ამის მიხვედით უნდა გავაკეთოთ დასკვნები, ვინმე შეკრულია და მოღალატეა თუ არა? ეს ის ლოგიკაა, რასაც მიხეილ სააკაშვილი და მისი გარემოცვა გვთავაზობს.
ივანიშვილთან შეკვრასა და გარიგებაზე საუბარი პარლამენტში შესვლასთან ერთად დაიწყო. საპირისპირო შეთქმულების თეორია რომ ავაგო - სააკაშვილმა ჩემგან პირადად იცოდა, ჯერ კიდევ გაზაფხულში, რომ უგულავას საქმეზე ყველაზე მეტი იყო წნეხი საერთაშორისო საზოგადოებიდან და მას მალე გამოუშვებდნენ, და ამიტომ ააგეს კამპანია ჩვენს ივანიშვილთან შეკვრაზე?
აი ეს მართლაც შეთქმულების თეორიას ჰგავს...
გავიგე, მე ამასაც არ ვამბობ ხომ? მიუხედავად იმისა, რომ მართლაც მაქვს საფუძველი ვიფიქრო, რომ მიხეილ სააკაშვილის მხრიდან ეჭვიანობას აქვს ადგილი. რომ სანამ ის აქ ვერ არის, აქ ვერაფერი ვერ უნდა მოხდეს წარმატებულად. მაგრამ ამას თავი დავანებოთ, ეს შეთქმულების თეორიებია. აკრძალული პოლიტიკური ილეთია, რომ შენს გუშინდელ თანაგუნდელს, რომელიც არ დაგეთანხმა რაღაცაში, თუნდაც პრინციპულ საკითხში, ეს ტალახი ესროლო.
სულ ვსვამ ამ კითხვას, რა არის ღალატი - პარლამენტში შესვლის იდეა? ესაა ღალატი? მიუხედავად იმისა, რომ მაშინ ამ იდეას ახლა მის გვერდით დარჩენილი ხალხი ეთანხმებოდა.
ნიკა მელია, მაგალითად...
დიახ. მაშინ მოღალატე იყო და ახლა არა? მოღალატეობა განისაზღვრება იმით - უჭერ თუა რა მხარს მიხეილს სააკაშვილს? ეს არის გზა პოლიტიკური უფსკრულისკენ.
თქვენ კონფლიქტის გარკვეულ ეტაპზე ამ დაპირისპირებას დემოკრატიულ პროცესებად ნათლავდით.
დიახ! მაგრამ მას მერე სააკაშვილის გარემოცვა დემოკრატიული პროცესებიდან გავიდა.
რატომ არ სცადეთ ამ გზის გაგრძელება პარტიის შიგნით, რომ ყრილობაში მონაწილეობა მიგეღოთ? ვინც გაიმარჯვებდა ის დააკომპლექტებდა პოლიტსაბჭოს, განსაზღვრავდა პარტიის მომავალს...
ზუსტად ამას ვცდილობდით. ვამბობდით, რომ ვინც გაიმარჯვებს, ის დააკომპლექტებს საბჭოს.
და რამ შეგიშალათ ხელი?
თუ ყველაფერი მიდის იქითკენ, რომ ცილისწამებების ნიაღვარი, ტალახის სროლა და ფიზიკური დაპირისპირების საფრთხე იქმნება, თუ თვითონ ამ ყრილობის წესები აღარ არსებობს, მაშინ მე მეორე ყრილობა უნდა მოვიწვიო? სადაც ჩემი დელეგატები იქნებიან? თუ გავიყოთ და ვიჩხუბოთ?
წესდება ხომ აქვს პარტიას...
სწორედ ამ წესდების და პოლიტსაბჭოს გადაწყვეტილების დარღვევებით გააგრძელეს საქმიანობა.
არსებობს კანონმდებლობა...
სამართლებრივ გზაზეც უარი ვთქვით შიდა დისკუსიის გადაწყვეტილებით. სრული იურიდიული საფუძველი გვქონდა, არ დაგვეშვა ეს ყველაფერი, იმდენ დარღვევას ჰქონდა ადგილი, საკუთარი წესდების და საკუთარი პოლიტსაბჭოს გადაწყვეტილებების. სუფთა პრაგმატული მოსაზრებით უარი ვთქვით ამაზე. თვითმმართველობის არჩევნები მოდის, საით წაგვიყვანდა ეს გზა?
ამ ყველაფრით იხეირა ბიძინა ივანიშვილმა. ეს თუ თვეები გაგრძელდებოდა და ეს იქნებოდა ჩვენი ფოკუსი, თვითმმართველობის საკვანძო არჩევნებზე რითი გავიდოდით? ამიტომაც ვთქვით უარი, და ეს ბევრისთვის მძიმე გადაწყვეტილება იყო, რადგან „ნაციონალური მოძრაობის“ იმ პრინციპებს, რასაც ჩვენ წლების განმავლობაში ვაღიარებდით, სწორედ ეს გუნდი აგრძელებს. მაგრამ მივიღეთ მოცემულობა, რომ ასე გავიყავით. სწორედ იმიტომ, რომ იმ გზაში საერთო ბრძოლისთვის კარგს ვერაფერს ვხედავდით.
ჩვენ თვალყურს ვადევნებთ როგორ მეთოდურად ექცევა ერთი ჯგუფის, უფრო ზუსტად, ერთი ადამიანის ხელში მთელი პოლიტიკური ძალაუფლება ქვეყანაში...
(მოექცა უკვე...
გარკვეული ინსტიტუტები მაინც ჯერ კიდევ გამოიყურებიან დამოუკიდებლად, მაგალითად, პრეზიდენტი.
არასაკმარისად, მაგრამ გეთანხმებით...)
...მიხეილ სააკაშვილი ამბობს, რომ ის აპირებს სწრაფ მოქმედებას, თქვენ რა რეალური ნაბიჯების შეთავაზება შეგიძლიათ საზოგადოებისთვის ამ პროცესის შესაჩერებლად?
ჩვენ ვაპირებთ იმას, რაც წინა არჩევნებზე ბოლომდე ვერ მოვახერხეთ - ამომრჩევლების რიცხვის გაფართოება, რომელიც, მიუხედავად რეპრესიული ფონისა, ჩვენ მომავალ არჩევნებზე მხარს დაგვიჭერს. სხვა გზა და სხვა ინსტრუმენტი არ არსებობს. ამის მისაღწევად გამოსაყენებელია ყველა ლეგიტიმური ინსტიტუტი, მათ შორის პარლამენტი. პარლამენტში ოპოზიცია არსებობს იმისთვის, რომ შეაწუხოს უმრავლესობა, პოლიტიკური პრობლემები შეუქმნას, ძვირად უნდა დაუსვას ხელისუფლებას ყველა ის ნაბიჯი, რომელიც ქვეყნისთვის საზიანოა, ჩვენი აზრით. ამ ბრძოლაში ნებისმიერი გუნდი, რომელიც არ არის დაკავშირებული კრემლთან და არ ქადაგებს სიძულვილს, ძალადობას სხვადასხვა განსხვავებული ჯგუფების მიმართ, და რომელიც არ არის ივანიშვილის მიერ მართული, არის ჩვენი მოკავშირე.
მაგალითად?
მაგალითად, „ნაციონალურ მოძრაობის“ დარჩენილი გუნდი.
ლიბერალური ფრთის პარტიების ნარჩენები?
ჩვენ ჯერ უნდა ვნახოთ, ეს ნარჩენები რა ფორმაში არიან. ჩემი მხრიდან ამაზე ლაპარაკი ადრეა.
