კარინ შტრენცი ბუნდესტაგის სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებთან მეგობრობის ჯგუფის ხელმძღვანელია. ის გერმანიის პარლამენტში ქრისტიან-დემოკრატიულ უმრავლესობას წარმოადგენს

 უკვე გამოჟონა, რომ რიგის სამიტზე ვიზების ლიბერალიზაციას არ უნდა ველოდოთ. შეგიძლიათ რაიმე დამაიდებელი უთხრათ საქართველოს მოქალაქეებს?

ქართული მხარიდან შევიტყვეთ, რომ ქართველებმა იციან ამ საკითხში გერმანიის პოზიტიური წვლილის შესახებ. მე რიგის სამიტის გადაწყვეტილებას ვერ შევცვლი, მაგრამ ერთი რამ ცხადია - ამის შესახებ საქართველოსთან მეგობრობის საპარლამენტო ჯგუფში ყველა პარტია ვთანხმდებით - ვიზის ლიბერალიზაციაა გზა, რომელიც ადამიანებს ერთმანეთთან აახლოვებს. არამხოლოდ პოლიტიკოსებს, არამედ ბიზნესის, კულტურის, ტურიზმის წარმომადგენლებსაც.

ბოლო დროს გერმანული მედია გერმანიაში ორგანიზებული ქართული კრიმინალის გააქტიურებაზე წერდა. ხომ არ უნდა განვიხილოთ ეს საკითხი ვიზის ლიბერალიზაციის გადადების კონტექსტში?

ჩემს პირად აზრს მოგახსენებთ. როცა ადამიანი სამართლებრივი სახელმწიფოს ფარგლებს სცდება და გარკვეული კრიმინალური ენერგიის მატარებელია, ამას საქართველოსთან კავშირი არ აქვს - ეს მთელ მსოფლიოში ასეა. კრიმინალები ყოველთვის იპოვიან გზას მივიდნენ იქ, სადაც უნდათ. ვიზალიბერალიზაციისას ჩვენ კრიმინალებზე კი არ ვსაუბრობთ, ვსაუბრობთ ადამიანებზე, ვისაც პროგრესის მისაღწევად ბიზნესის წარმოება, ურთიერთობის გაღრმავება სურთ.

ბოლო საზოგადოებრივი გამოკითხვები აჩვენებს, რომ საქართველოში ანტიდასავლური განწყობები იზრდება. აცნობიერებს თუ არა დასავლეთი საქართველოს დაკარგვის საფრთხეს?

არა, დასავლეთმა ასოცირების ხელშეკრულებით დაადასტურა, რომ საქართველოს გვერდით დგას, რომ კარი ღიაა და ეს მოპატიჟებაზე მეტიც არის. ჩვენ ვთქვით, რომ საქართველოს მისაღებად მზად ვართ. ახლა საქართველოს ჯერია. ქვეყანამ უნდა გაატაროს ის რეფორმები და ზომები, რაც ხელშეკრულებითაა გათვალისწინებული. ხელისუფლების წარმომადგენლებთან გამართულმა მრავალრიცხოვანმა შეხვედრებმა დაგვანახა, რომ საქართველო ძალიან ცდილობს პროგრესის მიღწევას. ასობით კანონი უნდა შეიცვალოს, რომ ვითარება ევროკავშირთან გათანაბრდეს. საქართველოს დაგარკვა ძალიან დრამატულად ჟღერს. მე ამ საფრთხეს ვერ ვხედავ, რადგან საქართველო ყოველთვის ადასტურებდა და ადასტურებს, რომ მოსახლეობის 80% დასავლური ორიენტაციის მომხრეა. მე იმის მჯერა, რასაც მეუბნებიან. თუ თქვენ ამბობთ, რომ საპირისპირო ტენდენცია მზარდია, ამაზე უნდა დავფიქრდეთ. ყოველთვის მნიშვნელოვანია მედლის ორივე მხარის დანახვა.

ამჩნევთ თუ არა ამ ვიზიტისას ქართულ დემოკრატიაში რაიმენაირი ცვლილებების ტენდენციას?

პირველად აქ ერთი წლის წინ ვიყავი. რა თქმა უნდა, შევემჩნიე, რომ აქ საკმაოდ სწრაფად და სირთულეების გარეშეა შესაძლებელი სამთავრობო ცვლილებები, ისე, რომ დემოკრატიული საწყისი საფრთხის ქვეშ არ აღმოჩნდეს. მაგრამ, ჩემი პირადი მოსაზრებაა, რომ ეს პროცესი დამაჯერებლობის ერთგვარ დეფიციტს იწვევს. მაგალითად, ორიოდე წლის წინ ბერლინში მაშინდელ საგარეო საქმეთა მინისტრს და ჩემს კარგ მეგობარს მაია ფანჯიკიძეს შევხვდი. აქაც შევხვდით გასულ წელს. ვბრუნდები გერმანიაში და იქ საქართველოს ელჩს აღფრთოვანებული ვესაუბრები გამართული შეხვედრებისა და საუბრების შესახებ, საქართველოში კი ზუსტად ამ დროს მთავრობა იცვლება და საგარეო საქმეთა მინისტრი მინისტრი აღარ არის. თუმცა, პოზიტიური ისაა, რომ მისი მემკვიდრე, რომელსაც ცოტა ხნის წინ ბერლინში შევხვდი, ძალიან მყარად აგრძელებს დასავლურ ხედვებსა და მისწრაფებებს. აქ არ არის წყვეტა და ცვლილება. მიუხედავად ამისა, საქართველოში უნდა იცოდნენ, რომ რაც უფრო მეტია ასეთი ცვლილებები, მით უფრო მეტი პრობლემა იქმნება უცხოეთში დამაჯერებლობის მხრივ, სადაც, ცხადია, ბევრი რამეა პიროვნებაზე, უკვე შემდგარ კონტაქტებზე ორიენტირებული.

 თქვენი პარტია, ქრიტიან-დემოკრატიულ კავშირი, ცნობილია ყოფილ ხელისუფლებასთან კარგი კავშირებითაც. “ნაციონალური მოძრაობის” წარმომადგენლები ახლა პოლიტიკურად მოტივირებულ მართლმსაჯულებაზე საუბრობენ. თქვენც იზიარებთ თუ არა ამ აზრს?

 მე ჩემს აზრს, როგორც ამ დელეგაციის ხელმძღვანელი და საპარლამენტო ჯგუფის თავმჯდომარე მოგახსენებთ. ძალიან ამაყი ვარ, რომ დელეგაციაში ბუნდესტაგის ყველა ფრაქციაა წარმოდგენილი. მე ახლა პარტიული მადატით არ ვარ აქ და ამით ძალიან ამაყიც ვარ. ამაში ეს კი არ არის, საქმე ის გახლავთ, რომ საქართველო იმ პოლიტიკას აწარმოებს, რომელიც მისმა ხალხმა აირჩია. პროცესი ისე ვითარდება, როგორც საქართველოს ხალხს სურს. თუ მათ რაიმეს შეცვლა უნდათ, უნდა შეცვალონ. ამ გადაწყვეტილებაზე პასუხისმგებლებიც თავად არიან. ამის შეფასება ჩვენი საქმე არ არის. მით უმეტეს არ არის ჩვენი საქმე ამ პროცესზე ზემოქმედება. აქ ჩემთვის არც პოზიტივია და არც ნეგატივი. ჩვენ უბრალოდ ვნახულობთ, რა გზას ადგას საქართველო ასოცირების ხელშეკრულების განსახორციელებლად - ევროპისკენ მარშით თუ სეირნობით მისასვლელად. ხანდახან სეირნობა უფრო სასიამოვნო და სასარგებლოა. ცხადია ვხედავ, რა ვითარებაშია საქართველო - რუსული ფაქტორი, სეპარატისტული ტერიტორიები. პრემიერ-მინისტრთან შეხვედრაზე შევიტყვე, რომ საქართველო რუსეთთან პირდაპირ საუბარსაც ცდილობს და ეს ძალიან მნიშვნელოვნად მიმაჩნია. მნიშვნელოვანია, რომ წარსული ტრავმების მიუხედავად, თანაბარ სიბრტყეში საუბარი შევძლოთ. ყველა შეხვედრისას მიდასტურებენ, რომ კონფლიქტების მშვიდობიანი მოგვარების პრონციპის ერთგულად დარჩენას აპირებთ და ეს ძალიან კარგია. ცოტათი მაშფოთებს კიდეც ნატო-სკენ ასეთი გამალებული სწრაფვა - მე ბუნდესტაგში თავდაცვის კომიტეტის წევრიც ვარ და ხშირად მეკითხებიან: თუ საქართველო ნატოს წევრი გახდება, ნიშნავს თუ არა, რომ მათ სეპატარისტული რეგიონების სამხედრო გზით დაბრუნებაზეც უნდა ჰქონდეთ პრეტენზია. ასეთ შემთხვევებში თავს კომფორტულად ვერ ვგრძნობ, რადგან ჩემთვის დიპლომატიის საათი არ დასრულებულა და იარაღის ჟღარუნი სრულიად მიუღებელია.

ბოლო შეკითხვა: ხომ არ შეგიძლიათ კომენტარი გააკეთოთ ყოფილი ხელისუფლების წარმომადგენლების უკრაინულ აქტივობაზე?

 არა, კომენტირება არ მინდა, რადგან მათ პირადად არ ვიცნობ, თანაც ჯერ უნდა დავაკვირდეთ, რა გამოვა ამ საქმიდან. შემიძლია მხოლოდ იმედი გამოვთქვა, რომ უკრაინაში პროცესები მშვიდობიან ჩარჩოში წარიმართება.

ტანე რიოსნერი დელეგაციის წევრია “მწვანეთა პარტიიდან”. ბუნდესტაგში მოხვედრამდე ის გერმანიის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ჟურნალისტი იყო.

(a)

 შეძელით საქართველოში მედიის მდგომარეობის შესახებ სურათის შექმნა?

ქართული არ ვიცი - ვერც პუბლიკაციებს ვკითხულობ და ვერც გადაცემებს ვუყურებ. ამიტომ იმას ვეყრდნობი, რასაც მეუბნებიან. რაც მესმის ისაა, რომ დიდი კერძო ტელევიზებიდან ერთი სააკაშვილის პარტიიდან განიცდის გავლენას, დანარჩენები ახლანდელი ხელისუფლებიდან, ხოლო საზოგადოებრივ მაუწყებელს არც თუ ისე დიდი წონა აქვს. როგორც ჩანს, გამოხატვის თავისუფლება გარანტირებულია, მაგრამ ჟურნალისტებისთვის არსებობს თვითცენზურა. კიდევ ერთი დიდი პრობლემა ჟურნალისტების პროფესიონალიზმია - განსაკუთრებით საგამოძიებო ჟურნალისტიკაში. ეს დარგი ქვეყანაში ჯერ განუვითარებელია. არსებობს კრიტიკული, მომძიებელი ჟურნალისტიკის დეფიციტი. გავრცელებული ფორმაა ერთგვარი “გახმოვანების ჟურნალისტიკა” - როცა რესპონდენტებს იმას ალაპარაკებენ, რაც მათ სურთ, ღრმად კი ვერ ან არ ეძიებიან. შესაბამისად, ნაკლებად ხერხდება ხელისუფლების კონტროლის ფუნქციის შესრულება.

 საქართველოშიც, ისევე როგორც გერმანიაში გაჩნდა მოსაზრება, რომ ძლიერი კერძო მაუწყებლების პირობებში აღარაა საჭირო საზოგადოებრივი მაუწყებელი. თქვენ რას იტყოდით მის დასაცავად?

 მე საზოგადოებრივი მაუწყებლის თავგამოდებული მომხრე ვარ. დიგიტალურ სამყაროში ადამიანს ინფორმაციის მისაღებად ბევრი გზა აქვს, მაგრამ პრიორიტეტების განსაზღვრა, სიღრმეებში ჩაძიება სულ უფრო რთული ხდება. სირთულეებია ასეთი ჟურნალისტიკის დაფინანსების საკითხში. ამიტომ არ შეიძლება ამ ფუნქციის დაინტერესებული მხარეებისთვის დატოვება. ეს დამოუკიდებელი საზოგადოებრივი მაუწყებლის საქმეა. ეს ყოველთვის იოლი არაა - გერმანიაშიც გვაქვს ჩვენი სირთულეები. დისკუსია ამ თემაზე უნდა მიმდინარეობდეს, მაგრამ, ჩემი აზრით, საზოგადოებრივ მაუწყებელს ალტერნატივა არა აქვს.