„მე ადვოკატი ვარ. მთელი ცხოვრება ამ პროფესიას მივუძღვენი. განათლება მივიღე როგორც საქართველოში, ასევე ამერიკის შეერთებულ შტატებში. რაც შეეხება პოლიტიკას, ალეკო ელისაშვილის აქტივობებში ყოველთვის ვიყავი ჩართული. მაგალითად, როდესაც 2014 წელს მან საბურთალოზე საკრებულოს არჩევნებში გაიმარჯვა, მისი საარჩევნო შტაბის ხელმძღვანელი გახლდით. მერობის არჩევნებში ვმონაწილეობდი იმ დოზით, რა დოზითაც შეერთებული შტატებიდან იყო შესაძლებელი. შესაძლოა მედიასთან ყოველდღიურად არ ვჩანდი, მაგრამ მინიმუმ იმ გზას, რომელსაც ალეკო გადიოდა, გავდიოდი მეც“, - ამბობს ინტერვიუს დასაწყისში ალექსანდრე ელისაშვილის „სამოქალაქო მოძრაობის" მიერ მთაწმინდის მაჟორიტარობის კანდიდატად წარდგენილი ლევან იოსელიანი.
- აქამდე თავს ვიკავებდი საჯარო პოლიტიკაში შესვლისგან, რადგან ვთვლიდი, რომ მზად არ ვიყავი. ეს ის ტვირთია, რომლისთვისაც, ფსიქოლოგიურად, მორალურად უნდა იყო მზად.
ახლა დამიდგა არჩევანი - ან ალეკოს გვერდით საჯარო პოლიტიკაში დავმდგარიყავი, ან დავრჩენილიყავი იმ პოზიციაში, საიდანაც 2020 წლის არჩევნების კონტექსტში იმდენის გაკეთებას ვერ შევძლებდი, როგორც ახლა.
ანუ ეს არჩევნები 2020-ის პლაცდარმად გესახებათ?
არანაირ კეკლუცობას არ დავიწყებ და პირდაპირ ვიტყვი, რომ დამწყები პოლიტიკოსისთვის საუკეთესო გზაა არჩევნებში მონაწილეობა, რათა ხალხმა გაიცნოს, გაიგოს ვინაა იგი.
მაგრამ უფრო მნიშვნელოვანი ისაა, რომ თუ მართლა მივაღწევ წარმატებას, გავაკეთო ის, რასაც მთელი ცხოვრებაა ვაკეთებ, როგორც ადვოკატი - ამ ერთი წლის მანძილზე მთაწმინდელებს კონკრეტული შედეგები დავუდო.
მნიშვნელოვანია, რომ ხალხის პრობლემები პარლამენტში ისმოდეს, პარლამენტი ხომ ის ადგილია, სადაც ამაზე უნდა საუბრობდნენ. ეს ის ადგილია, სადაც უნდა მსჯელობდნენ, ვთქვათ, რა უშველონ მთაწმინდაზე ავარიულ სახლებს, კანალიზაციას, და ა.შ. კონცეპტუალურ დონეზე უნდა ხდებოდეს ამ ყველაფრის გააზრება, საკანონმდებლო დონეზე გაწერა და მერე მერიამ უნდა მოახდინოს მისი იმპლემენტირება.
როგორც წესი, ოპოზიციონერი მაჟორიტარი კანდიდატები დიდ ვერაფერ შედეგს დებენ ხოლმე, სწორედ იმიტომ, რომ ოპოზიციონერები არიან...
რამდენი ოპოზიციონერი მაჟორიტარი გინახავთ, რომლებიც მოქალაქეებთან ერთად მიდიან გამგეობაში ან მერიაში კონკრეტულ პრობლემებზე სასაუბროდ?
ბევრი არა, მაგრამ მინახავს ხალხთან იმ დაპირებებით მისულები, რომელთა შესრულებაც არ შეუძლიათ...
ამიტომ ამგვარ დაპირებებს არ ვიძლევი. ვერავის დავპირდები, რომ სახლს გავუმაგრებ. მაგრამ იმას დავპირდები, რომ ამ პრობლემას შესაბამის უწყებაში აქტუალურს გავხდი. ხალხის ხმას გავაჟღერებ, სხვებს მოსმენას ვაიძულებ...
ამას ჟურნალისტებიც აკეთებენ, მაგრამ შედეგი არც ისე სახარბიელოა...
ჟურნალისტები ამას კი აკეთებთ, მაგრამ სამართლებრივი გზებით არ იბრძვით, არ წერთ საჩივრებს, არ მონაწილეობთ მათ განხილვაში. თუ საკითხს თანამიმდევრულად მიჰყვები, შედეგს მიიღებ.
გაქვთ თუ არა ასეთი მაგალითები, როგორც სამოქალაქო მოძრაობას?
გუშინ, მაგალითად სიღნაღში გვქონდა ძალიან მაგარი პროცესი, ჩვენი აქტივისტის, ნინო გოგოლაშვილის, რომელიც უსამართლოდ დააჯარიმეს, სასამართლო პროცესი მოვიგეთ.
ეს ცოტა არ იყოს სასაცილო ქეისი იყო, თავიდანვე ჩანდა, რომ გოგოლაშვილი პროცესს მოიგებდა...
როგორც იყო, ეს პროცესი მოვიგეთ. რაც მოძრაობა შევქმენით, ძალიან ბევრი მოქალაქე მოვიდა კომუნალურ დავებზე, საბინაო დავებზე, უამრავი ქეისი მაქვს, რომლებშიც ვმონაწილეობ. ჯერ ხელშესახები შედეგი არ არის, რადგან ეს პროცესები თვეობით გრძელდება, მაგრამ დარწმუნებული ვარ იმაში, რაც ვთქვი - როდესაც საქმეს თანმიმდევრულად მიჰყვები, შედეგს მიაღწევ.
900 ხელმოწერა შევაგროვეთ. განცდა, რომელიც ამ პროცესში დამეუფლა, არის ის, რომ ხალხი თავს მიტოვებულად გრძნობს. ყველა მეორე გეუბნება, რომ მათი პატრონი არავინ არის. მინდა მათი ეს ნიჰილიზმი, არჩევნებისადმი, პოლიტიკოსებისადმი, ზოგადად პოლიტიკისადმი შევცვალო. დავანახო, რომ მე შეიძლება მათი „პატრონი“ ვერ გავხდე, მაგრამ მათ გვერდში ვიყო, იმ პრობლემების პირისპირ, რომლებსაც ყოველდღიურად ეჭიდებიან.
ამას ალბათ მოსახლეობასაც ეუბნებით საარჩევნო კამპანიისას, და მოდი, გამოვიცნობ მათ პასუხს, ეს ალბათ იქნება - „ლევან, ალეკო, ეს ბევრჯერ მოგვისმენია...“
კი. რასაც მოსახლეობა შეხვედრებზე პირველ რიგში გვეუბნება, ისაა, რომ საარჩევნო დაპირებების არ სჯერათ. რაც არ უნდა დაპირდე - არ სჯერათ.
როგორ უმკლავდებით ამ ნიჰილიზმს?
საერთოდ არ მივდივარ დაპირებით - თუ ამირჩევ, მეორე დღიდან შენი სახლი ხუთვარსკვლავიან სასტუმროდ გადაიქცევა. იმ დაპირებით მივდივარ, რომ - ჩემი არჩევის შემთხვევაში გექნება ადგილი, სადაც მიხვალ, გვერდში დაგიდგებიან და ასე შეეჭიდები ყოველდღიურ პრობლემებს. არ მგონია, ცოტა იყოს, რომ რიგით ვერელს, მთაწმინდელს, სოლოლაკელს ეიმედება თავისი დეპუტატი, რომელიც მინიმუმ იმას გააკეთებს, რომ თუ ვერ აიძულებს, თვითმმართველობას პრობლემები გადაჭრას, მოქალაქის სათქმელს პარლამენტის ტრიბუნიდან იტყვის.
ოპოზიცია კვლავ დაქსაქსულად იბრძვის, რატომ ვერ მოახერხეთ საერთო კანდიდატზე შეჯერება. სცადეთ თუ არა ეს? გქონდათ თუ არა კონსულტაციები?
გვქონდა მოლაპარაკებები ანა დოლიძესთან, რომ დაგვეჭირა მხარი. ამაზე რამდენჯერმე შევხდით, მაგრამ საბოლოოდ ანამ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ იქ გააგრძელოს ბრძოლა, სადაც ახლაა. ვფიქრობ, სასამართლო სისტემისთვის ბრძოლა ძალიან მნიშვნელოვანია. ანა დოლიძის და ნაზი ჯანეზაშვილის დამსახურებაა, რომ დღეს სასამართლო უმნიშვნელოვანესი საკითხია ქართული საზოგადოებისთვის.
სხვა ძალებთან შეთანხმება არ გიცდიათ?
თუ გვინდა, რომ 2020 წელს რაღაც ალტერნატიული მოცემულობა შევქმნათ, დღეს, ჩვენ ჩვენი ძალებით უნდა გადავდგათ აქტიური ნაბიჯები.
გინდათ, რომ როდესაც 2020 წლის არჩევნები მოახლოვდება და პარტნიორებთან მაგიდასთან დასხდებით, სიტყვა გეთქმოდეთ? ძალას წარმოადგენდეთ?
პირველ რიგში იმისთვის ვიბრძვით, რომ არჩევნები მოვიგოთ.
რაც შეეხება 2020-ს, თუ ამ დროისთვის გამოიკვეთება რაიმე საერთო თემა, ჩვენ თანამშრომლობისთვის მზად ვართ. ერთ საკითხში ვთანამშრომლობთ კიდეც უკლებლივ ყველასთან - ეს არის პროპორციული სისტემა.
იდეოლოგიური თვალსაზრისით თავს რა ტიპის ძალას მიაკუთვნებთ?
ვიტყოდი, რომ ვართ ცენტრში. მაგრამ ასევე ვიტყოდი, რომ პარტიების დახარისხება იდეოლოგიების მიხედვით მოძველებულია.
მაშინ რამდენიმე კითხვას დაგისვამთ, რომ თქვენი პოლიტიკური პორტრეტის ესკიზები მოვხაზო მკითხველისთვის - ემხრობით თუ არა სამუშაო ადგილებზე უსაფრთხოების რეგულაციების გამკაცრებას?
რეგულაციები უნდა არსებობდეს, და მათი არარსებობა ქაოსს იწვევს, მაგრამ გადაჭარბებამ შეიძლება ეკონომიკის ზრდის შეფერხება გამოიწვიოს. მე არ ვარ მომხრე მკაცრი რეგულაციების..
სამუშაო ადგილებზე დაღუპულთა ბოლო წლების სტატისტიკას თუ გადაავლებთ თვალს, ნახავთ, რომ ეს რიცხვი მასშტაბურია...
რომ ავიღოთ სხვა ქვეყნების სტატისტიკა, სადაც მკაცრი რეგულაციებია, ნახავთ, რომ ანალოგიურად, სიკვდილიანობის მაჩვენებელი საკმაოდ მაღალია...
ანუ ეს ბუნებრივი მდგომარეობაა?
არა, ცხადია. თუმცა, თუ ყველაფერზე მკაცრ რეგულაციებს შემოვიღებთ, უბრალოდ ამ ქვეყანაში ბიზნესი ვეღარ განვითარდება. დავრჩებით იმ სიღარიბეში, რომელშიც ვართ. საბოლოოდ სიკვდილიანობის ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი ეკონომიკურად ძლიერ ქვეყნებშია.
ანუ ჯერ უნდა გავმდიდრდეთ და მერე ვიფიქროთ ადამიანების სიცოცხლეზე?
არა, ეს არ მითქვამს. მე ვამბობ, რომ, თუ დღეს მაქსიმალურად გავამკაცრებთ რეგულაციებს, ვერ გავმდიდრდებით.
რას ფიქრობთ უმცირესობების უფლებრივ მდგომარეობაზე?
ჩემი პოლიტიკა ამ კუთხით მთლიანად ჯდება საქართველოს კონსტიტუციის ფარგლებში, რომელიც ამბობს, რომ მათი უფლებები ყველა დონეზე უნდა იყოს გარანტირებული. დაუშვებელია, რელიგიური, ეთნიკური, სექსუალური თუ სხვა ნიშნით ადამიანების დევნა და შევიწროება. კატეგორიულად წინააღმდეგი ვარ ნებისმიერ ადამიანზე ძალადობის.
როგორც წესი, არავინ ამბობს, რომ ძალადობის მომხრეა. მაშინ ასე გკითხავთ - 19 მაისამდე, არჩევნებამდე მოდის 17 მაისი, როდესაც, როგორც წესი, გარკვეული მოვლენები ვითარდება ხოლმე. სად იქნებით ამ მოვლენების დროს?
ამ მოვლენების დროს ვიქნები ჩემს საარჩევნო შტაბში, რადგან არჩევნებამდე ორი დღე იქნება დარჩენილი.
თუ მოვლენებს გასული 17 მაისების კონტექსტში შევხედავთ, ვთვლი, რომ ამდაგვარმა „მოვლენებმა“ მთელი ჩვენი ქვეყანა დააზარალა - როგორც ეკლესია, ისე სახელმწიფო და ისე საზოგადოება. არ შეიძლება ვიღაცას სდიო, ურტყა, იმის გამო რომ შენგან განსხვავებულია
ემხრობით თუ არა პარლამენტში გენდერულ კვოტირებას?
ჩვენი წარმომადგენელი ვანო რობაქიძე წასული იყო ტუნისში. იქ არის კვოტირება, მაგრამ ქალების უმრავლესობა, პოლიტიკურ პროცესში არ მონაწილეობს, ისინი უბრალოდ კვოტას ავსებენ. მე მივესალმები იმას, რომ მეტი ქალი იყოს პარლამენტში, თუმცა კვოტირება არ არის აპრიორი წინაპირობა, რომ ისინი, ვინც პარლამენტში მოხვდებიან, იქნებიან აქტიური.
როგორ მიესალმებით? რა ნაბიჯების გადადგმას აპირებთ?
ვცდილობთ, მაქსიმალურად ბევრი ქალი იყოს ჩაბმული ჩვენს მოძრაობაში. ჩვენ თუ გადავწყვეტთ, რომ პარტიად ჩამოვყალიბდეთ და კანდიდატები შევთავაზოთ საზოგადოებას, ნახავთ, რამდენი იქნება მათ შორის ქალი. ოღონდ ეს ქალები არ იქნებიან კვოტის გამო.
შემდეგი თემა - ეკლესია. წინასაარჩევნოდ არ გეგმავთ რომელიმე ეკლესიაში მისვლას კამერებთან ერთად სანთლით ხელში?
არა. ყველაზე მეტად არ მიყვარს, როდესაც პოლიტიკოსები კამერების წინ ლიტურგიაზე გრძელი სანთლებით დგანან. ეს ფარისევლობაა. ეს არის უხეში და მდაბიო მანიპულირება. ჩემთვის, როგორც მართლმადიდებელი ეკლესიის წარმომადგენლისთვის, ეს შეურაცხყოფაა, ქრისტიანობა ამას არ იმსახურებს, ამას არასოდეს გავაკეთებ.
საპატრიარქო. ფიქრობთ თუ არა, რომ ზედმეტად ერევა სახელმწიფოს საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში?
ეკლესიისა და სახელმწიფოს როლი მკვეთრად უნდა იყოს გამიჯნული, და დიახ, ვთვლი რომ ხშირად არის რაღაც ჩარევები. ამგვარმა ჩარევებს, ეკლესიის მხრიდან სახელმწიფოს საქმეებში და სახელმწიფოს მხრიდან ეკლესიაში, არცერთი მხრისათვის კარგი არაფერი მოუტანია.
ფრთხილად საუბრობთ...
მე გეუბნებით, რომ მკვეთრად უნდა გაიმიჯნოს როლები, რომლებიც კონსტიტუციით ისედაც გამიჯნულია.
წარმოვიდგინოთ, რომ ხელისუფლებაში ხართ, მისცემთ ეკლესიას მორიგ 25 მილიონს? მისცემთ მორიგ მიწებს, ქონებას?
არ ვეთანხები იმას, რომ ამას სახელმწიფო საარჩევნოდ აკეთებს, რათა ყველაზე ავტორიტეტული ორგანიზაციის გული მოიგოს. ეს ოდესმე უნდა დასრულდეს. თუმცა, იმასაც ვხედავთ, რომ ეკლესია ბევრ კარგ საქმეში იყენებს ამ დაფინანსებას.
კი, მაგალითად, ამას წინათ მარნეულის ეპარქიამ მულტირობოტი შეიძინა, საინტერესო აპარატი - ჭურჭელს რეცხავს, ყავას ადუღებს, თუ არ ვცდები წვენსაც წურავს...
როგორც ვიცი, საგანმანათლებლო დაწესებულებები აქვთ, თავშესაფრები...
სკოლებში სქესობრივი განათლების შემოღებას ემხრობით?
ამაზე ნამდვილად არ მიფიქრია.
ალბათ, ჯერ ოჯახიდან უნდა იწყებოდეს ყველაფერი. ოჯახმა უნდა შეუქმნას წარმოდგენები ბავშვს. ეს არ უნდა იყოს ტაბუდადებული თემა.
მაგრამ სახელმწიფო ვერ შევა ყველა ოჯახში და ვერ მოხსნის ამ ტაბუს...
და როდესაც გვაქვს მოცემულობა, რომ ოჯახებში ამ ტაბუირებულ თემებზე ბავშვებთან საუბარი დაიწყონ სკოლებმა, ეს რაღაც პრობლემას გამოიწვევს, მინიმუმ - პროტესტს.
თუნდაც გამოიწვიოს...
რატომ უნდა გააკეთოს სახელმწიფომ ის, რაც მე ჩემი შვილისთვის საჭიროდ არ მიმაჩნია?
ძალიან დილეტანტის პოზიციიდან გესაუბრებით, ამ თემაზე არ მიფიქრია. ამაზე ალბათ სპეციალისტებმა უნდა იმსჯელონ, მაგრამ არ ვარ მომხრე, სახელმწიფო ზედმეტად ჩაერიოს იმ კულტურაში, რა კულტურითაც ოჯახი ცხოვრობს.
პრიორიტეტი ბიუჯეტის გადანაწილებისას...
განათლება. ამის გარეშე არაფრის დაფინანსებას არ აქვს აზრი. რა აზრის აქვს, მაგალითად, ჯანდაცვის დაფინანსებას, თუ კარგი ექიმები არ გვეყოლება? მხოლოდ განათლებაზე შეიძლება დაშენდეს კარგი ჯანდაცვა, გნებავთ, თავდაცვაც.
თავდაცვა ახსენეთ და თანაც რაკიღა ამ საკითხზე ვიცი ალეკოს შეხედულება, გკითხავთ - თქვენც მილიტარისტი ხართ?
არა, მისგან განსხვავებით მე არ ვარ ასეთი რანგის მილიტარისტი.